Konwencja wiedeńska - konwencja o ruchu drogowym, sporzadzona w Wiedniu dnia 8 listopada 1968 r.
Konwencja o ruchu drogowym,
sporzadzona w Wiedniu dnia 8 listopada 1968 r.
(Dz. U. z 1988 r. Nr 5, poz. 40 i 44)
Umawiajace sie Strony,
pragnac ułatwic miedzynarodowy ruch drogowy i zwiekszyc bezpieczenstwo na drogach przez
przyjecie jednolitych zasad ruchu,
zgodziły sie na nastepujace postanowienia:
Rozdział I
Postanowienia ogólne
Artykuł 1
Okreslenia
W celu stosowania postanowien niniejszej konwencji nizej podane okreslenia maja takie znaczenie,
jakie nadano im w niniejszym artykule:
a) okreslenie "ustawodawstwo krajowe" Umawiajacej sie Strony oznacza całokształt
praw i przepisów krajowych lub lokalnych obowiazujacych na terytorium tej
Umawiajacej sie Strony;
b) pojazd uwaza sie za bedacy w ruchu miedzynarodowym na terytorium danego
panstwa, jezeli:
i) nalezy do osoby fizycznej lub prawnej, której stałe miejsce zamieszkania
znajduje sie poza tym panstwem,
ii) nie jest zarejestrowany w tym panstwie,
iii) został czasowo wwieziony do tego panstwa;
jednakze kazda Umawiajaca sie Strona moze odmówic uznania pojazdu za bedacy w ruchu
miedzynarodowym, jezeli pojazd ten pozostaje na jej terytorium ponad jeden rok, bez dłuzszej
przerwy, której czas trwania moze byc ustalony przez te Umawiajaca sie Strone.
Zespół pojazdów uwaza sie za bedacy w ruchu miedzynarodowym, jezeli co najmniej jeden
z pojazdów tego zespołu odpowiada powyzszemu okresleniu;
c) okreslenie "obszar zabudowany" oznacza obszar obejmujacy zabudowania, do
którego wjazdy i z którego wyjazdy sa specjalnie oznaczone odpowiednimi znakami;
d) okreslenie "droga" oznacza cała powierzchnie kazdej drogi lub ulicy otwartej dla ruchu
publicznego;
e) okreslenie "jezdnia" oznacza czesc drogi zwykle uzywana do ruchu pojazdów; droga
moze składac sie z kilku jezdni wyraznie od siebie oddzielonych, na przykład za
pomoca pasa rozdzielajacego lub róznicy poziomów;
f) na jezdniach, na których boczny pas ruchu lub boczne pasy ruchu albo specjalne
drogi sa zastrzezone dla ruchu niektórych rodzajów pojazdów, okreslenie "krawedz
jezdni" oznacza dla innych uzytkowników drogi krawedz pozostałej czesci jezdni;
g) okreslenie "pas ruchu" oznacza kazdy z podłuznych pasów, na które moze byc
podzielona jezdnia, oznaczony lub nie oznaczony za pomoca podłuznych znaków na
jezdni, lecz majacy szerokosc wystarczajaca dla ruchu jednego rzedu pojazdów
samochodowych innych niz motocykle;
h) okreslenie "skrzyzowanie" oznacza kazde przeciecie sie dróg na jednym poziomie, ich
połaczenie lub rozwidlenie, łacznie z placami utworzonymi przez takie przeciecia,
połaczenia lub rozwidlenia;
i) okreslenie "przejazd kolejowy" oznacza kazde przeciecie sie na jednym poziomie
drogi z linia kolejowa lub tramwajowa o odrebnym torowisku;
j) okreslenie "autostrada" oznacza droge specjalnie zaprojektowana i zbudowana dla
ruchu samochodowego, która nie słuzy przydroznym posiadłosciom oraz która:
i) poza wyjatkami dotyczacymi punktów specjalnych lub okresów przejsciowych
ma odrebne jezdnie przeznaczone dla obu kierunków ruchu, wyraznie
oddzielone od siebie za pomoca pasa rozdzielajacego, nie przeznaczonego
dla ruchu, lub w wyjatkowych przypadkach oddzielone w inny sposób;
ii) nie przecina sie na tym samym poziomie z inna droga, torem kolejowym lub
tramwajowym albo z droga przeznaczona dla ruchu pieszego,
iii) jest specjalnie oznaczona jako autostrada;
k) okresla sie, ze pojazd jest:
i) "zatrzymany", jezeli jest unieruchomiony na czas niezbedny do wsiadania lub
wysiadania osób albo w celu załadowania lub wyładowania rzeczy,
ii) "na postoju", jezeli jest unieruchomiony z innego powodu niz koniecznosc
unikniecia kolizji z innym uzytkownikiem drogi lub z przeszkoda albo
zastosowania sie do przepisów ruchu oraz jezeli czas unieruchomienia
pojazdu nie jest ograniczony do czasu niezbednego do wsiadania lub
wysiadania osób albo do załadowania lub wyładowania rzeczy.
Jednakze Umawiajace sie Strony moga uwazac za zatrzymanie kazde unieruchomienie
pojazdu w warunkach okreslonych wyzej pod lit. ii), którego czas trwania nie przekracza
okresu ustalonego w ustawodawstwie krajowym, oraz uwazac za postój kazde
unieruchomienie pojazdu w warunkach okreslonych wyzej pod lit. i), którego czas trwania
przekracza okres ustalony w ustawodawstwie krajowym;
l) okreslenie "rower" oznacza kazdy pojazd majacy co najmniej dwa koła, napedzany
wyłacznie siła miesni osób znajdujacych sie na tym pojezdzie, w szczególnosci za
pomoca pedałów lub recznej korby;
m) okreslenie "motorower" oznacza kazdy dwukołowy lub trzykołowy pojazd zaopatrzony
w silnik spalinowy o pojemnosci skokowej nie przekraczajacej 50 cm3 (3,05 cala3),
którego najwieksza szybkosc konstrukcyjna nie przekracza 50 km (30 mil) na godzine.
Jednakze Umawiajace sie Strony stosownie do swego ustawodawstwa krajowego moga nie
uznac za motorowery takich pojazdów, które nie maja cech charakterystycznych rowerów,
dotyczacych mozliwosci ich uzywania, a w szczególnosci mozliwosci ich napedzania za
pomoca pedałów, albo których najwieksza szybkosc konstrukcyjna, ciezar lub niektóre cechy
charakterystyczne silnika przekraczaja ustalone wielkosci. Niczego w niniejszym okresleniu
nie nalezy interpretowac jako stanowiacego przeszkode do całkowitego zrównania przez
Umawiajace sie Strony motorowerów z rowerami przy stosowaniu przepisów ich
ustawodawstwa krajowego w sprawie ruchu drogowego;
n) okreslenie "motocykl" oznacza kazdy dwukołowy pojazd, z bocznym wózkiem lub bez
niego, zaopatrzony w silnik napedowy. Umawiajace sie Strony moga w swoim
ustawodawstwie krajowym zrównac z motocyklami trzykołowe pojazdy, których ciezar
własny nie przekracza 400 kg (900 funtów). Okreslenie "motocykl" nie obejmuje
motorowerów, jednakze Umawiajace sie Strony moga, pod warunkiem złozenia
oswiadczenia zgodnie z art. 54 ust. 2 niniejszej konwencji, zrównac motorowery
z motocyklami w celu stosowania niniejszej konwencji;
o) okreslenie "pojazd motorowy" oznacza kazdy pojazd drogowy wyposazony w silnik
napedowy i poruszajacy sie samodzielnie na drodze, z wyjatkiem motorowerów na
terytoriach tych Umawiajacych sie Stron, które nie zrównały motorowerów
z motocyklami, oraz z wyjatkiem pojazdów szynowych;
p) okreslenie "pojazd samochodowy" oznacza kazdy pojazd motorowy uzywany zwykle
do przewozu na drogach osób lub rzeczy albo do ciagniecia po drogach pojazdów
uzywanych do przewozu osób lub rzeczy.
Okreslenie to obejmuje trolejbusy, to znaczy pojazdy połaczone z przewodem elektrycznym,
nie jezdzace na szynach. Nie obejmuje ono pojazdów takich, jak traktory rolnicze, które sa
tylko okolicznosciowo uzywane do przewozu na drogach osób lub rzeczy albo do ciagniecia po
drogach pojazdów uzywanych do przewozu osób lub rzeczy;
q) okreslenie "przyczepa" oznacza kazdy pojazd przeznaczony do łaczenia go
z pojazdem motorowym; okreslenie to obejmuje naczepy;
r) okreslenie "naczepa" oznacza kazda przyczepe przeznaczona do sprzegania
z pojazdem samochodowym w taki sposób, ze czesc naczepy spoczywa na pojezdzie
samochodowym, a znaczna czesc ciezaru naczepy i jej ładunku obciaza ten pojazd
samochodowy;
s) okreslenie "przyczepa lekka" oznacza kazda przyczepe, której najwiekszy
dopuszczalny ciezar nie przekracza 750 kg (1650 funtów);
t) okreslenie "zespół pojazdów" oznacza złaczone ze soba pojazdy, które poruszaja sie
po drodze jako jedna całosc;
u) okreslenie "pojazd członowy" oznacza zespół pojazdów składajacy sie z pojazdu
samochodowego i naczepy sprzegnietej z tym pojazdem;
v) okreslenie "kierujacy" oznacza kazda osobe, która kieruje pojazdem samochodowym
lub innym pojazdem (równiez rowerem) albo która prowadzi droga bydło pojedynczo
lub w stadzie badz tez zwierzeta pociagowe, juczne lub wierzchowe;
w) okreslenie "najwiekszy dopuszczalny ciezar" oznacza najwiekszy ciezar
załadowanego pojazdu, okreslony jako dopuszczalny przez własciwa władze panstwa,
w którym pojazd jest zarejestrowany;
x) okreslenie "ciezar własny" oznacza ciezar pojazdu bez załogi, podróznych i ładunku,
lecz z pełnym zaopatrzeniem w paliwo oraz w narzedzia stanowiace wyposazenie
pojazdu;
y) okreslenie "ciezar pojazdu z ładunkiem" oznacza rzeczywisty ciezar pojazdu z
ładunkiem oraz z załoga i podróznymi w pojezdzie;
z) okreslenia "kierunek ruchu" oraz "odpowiadajacy kierunkowi ruchu" oznaczaja prawa
strone, jezeli zgodnie z ustawodawstwem krajowym kierujacy pojazdem jest
obowiazany wymijac inny pojazd po swojej lewej stronie; w przeciwnym razie
okreslenia te oznaczaja lewa strone;
aa) obowiazek kierujacego pojazdem "ustapienia pierwszenstwa przejazdu" innym
pojazdom oznacza, ze kierujacy nie moze kontynuowac ani podejmowac jazdy lub
manewru, gdyby to mogło zmusic kierujacych innymi pojazdami do nagłej zmiany
kierunku lub szybkosci ich pojazdów.
bb) osoby pchajace lub ciagnace wózek dziecinny, wózek dla chorego lub wózek
inwalidzki, lub kazdy inny pojazd małych rozmiarów i bez silnika, osoby prowadzace
pieszo rower lub motorower oraz inwalidzi na wózkach poruszajacych sie
z szybkoscia pieszego powinni byc uznawani za pieszych.
Artykuł 2
Załaczniki do konwencji
Załaczniki do niniejszej konwencji, a mianowicie:
załacznik 1 - Wyjatki od obowiazku dopuszczenia do ruchu miedzynarodowego
pojazdów samochodowych i przyczep,
załacznik 2 - Numer rejestracyjny pojazdów samochodowych i przyczep w ruchu
miedzynarodowym,
załacznik 3 - Znak wyrózniajacy pojazdów samochodowych i przyczep w ruchu
miedzynarodowym,
załacznik 4 - Cechy tozsamosci pojazdów samochodowych i przyczep w ruchu
miedzynarodowym,
załacznik 5 - Warunki techniczne dotyczace pojazdów samochodowych i przyczep,
załacznik 6 - Krajowe prawo jazdy oraz
załacznik 7 - Miedzynarodowe prawo jazdy,
stanowia integralna czesc niniejszej konwencji.
Artykuł 3
Obowiazki Umawiajacych sie Stron
1. a) Umawiajace sie Strony podejma własciwe srodki w celu zapewnienia zgodnosci zasad
ruchu drogowego, obowiazujacych na ich terytoriach, z istotna trescia postanowien
rozdziału II niniejszej konwencji. Zasady te, pod warunkiem ze nie beda w zadnym
punkcie sprzeczne z tymi postanowieniami:
i) moga nie zawierac tych wszystkich postanowien, które maja zastosowanie do
sytuacji nie wystepujacych na terytoriach Umawiajacych sie Stron;
ii) moga zawierac postanowienia nie przewidziane w wymienionym rozdziale II.
b) Postanowienia niniejszego ustepu nie zobowiazuja Umawiajacych sie Stron do
wprowadzania sankcji karnych za kazde naruszenie postanowien rozdziału II, które to
postanowienia przyjeły do swoich zasad ruchu drogowego.
2. a) Umawiajace sie Strony podejma równiez własciwe srodki w celu zapewnienia zgodnosci
zasad dotyczacych warunków technicznych pojazdów samochodowych i przyczep,
obowiazujacych na ich terytoriach, z postanowieniami załacznika 5 do niniejszej
konwencji; zasady te moga zawierac przepisy nie przewidziane w załaczniku 5, pod
warunkiem ze nie beda one w zadnym punkcie sprzeczne z podstawowymi zasadami
bezpieczenstwa zawartymi w tym załaczniku. Umawiajace sie Strony podejma takze
własciwe srodki w celu zapewnienia, aby pojazdy samochodowe i przyczepy
zarejestrowane na ich terytoriach odpowiadały postanowieniom załacznika 5, jezeli
maja uczestniczyc w ruchu miedzynarodowym.
b) Postanowienia niniejszego ustepu nie nakładaja zadnych zobowiazan na Umawiajace sie
Strony co do zasad dotyczacych warunków technicznych obowiazujacych na ich
terytoriach w odniesieniu do pojazdów motorowych, które nie sa pojazdami
samochodowymi w rozumieniu niniejszej konwencji.
3. Z zastrzezeniem wyjatków przewidzianych w załaczniku 1 do niniejszej konwencji Umawiajace sie
Strony sa obowiazane dopuscic do ruchu miedzynarodowego na swoich terytoriach pojazdy
samochodowe i przyczepy odpowiadajace warunkom okreslonym w rozdziale III niniejszej konwencji,
którymi kierujacy spełniaja warunki okreslone w rozdziale IV; sa one równiez zobowiazane do
uznawania dowodów rejestracyjnych, wydanych zgodnie z przepisami rozdziału III, za
zaswiadczajace, do chwili przedstawienia dowodu przeciwnego, ze pojazdy, których one dotycza,
odpowiadaja warunkom okreslonym w wymienionym rozdziale III.
4. Srodki, które zostały lub zostana podjete przez Umawiajace sie Strony badz jednostronnie, badz
w drodze umów dwustronnych lub wielostronnych w celu dopuszczenia na ich terytoriach do ruchu
miedzynarodowego pojazdów samochodowych i przyczep nie odpowiadajacych wszystkim warunkom
ustalonym w rozdziale III niniejszej konwencji oraz w celu uznawania - poza przypadkami
przewidzianymi w rozdziale IV - waznosci na ich terytoriach praw jazdy wydanych przez inna
Umawiajaca sie Strone, beda uwazane za zgodne z celami niniejszej konwencji.
5. Umawiajace sie Strony sa obowiazane dopuscic do ruchu miedzynarodowego na swoich terytoriach
rowery i motorowery odpowiadajace warunkom technicznym okreslonym w rozdziale V niniejszej
konwencji i którymi kierujacy maja swe stałe miejsce zamieszkania na terytorium innej Umawiajacej
sie Strony. adna z Umawiajacych sie Stron nie moze wymagac, aby kierujacy rowerami lub
motorowerami w ruchu miedzynarodowym mieli prawa jazdy; jednakze Umawiajace sie Strony, które
zgodnie z ustepem 2 artykułu 54 niniejszej konwencji złozyły oswiadczenia o zrównaniu motorowerów
z motocyklami, moga wymagac praw jazdy od kierujacych motorowerami w ruchu miedzynarodowym.
6. Umawiajace sie Strony zobowiazuja sie przekazywac kazdej Umawiajacej sie Stronie, na jej prosbe,
informacje niezbedne do ustalenia tozsamosci osoby, na której nazwisko pojazd samochodowy lub
przyczepa, połaczone z pojazdem samochodowym, sa zarejestrowane na ich terytoriach, jezeli
z przedstawionej prosby wynika, ze pojazd ten uczestniczył w wypadku na terytorium tej Umawiajacej
sie Strony, która wystapiła z prosba.
7. Srodki, które zostały lub zostana podjete przez Umawiajace sie Strony badz jednostronnie, badz
w drodze umów dwustronnych lub wielostronnych w celu ułatwienia miedzynarodowego ruchu
drogowego przez uproszczenie formalnosci celnych, porzadkowych i sanitarnych oraz innych
podobnych formalnosci, jak równiez srodki podejmowane w celu wzajemnego dostosowania
własciwosci oraz godzin otwarcia urzedów i placówek celnych na tym samym przejsciu granicznym
beda uwazane za zgodne z celami niniejszej konwencji.
8. adne z postanowien ustepów 3, 5 i 7 niniejszego artykułu nie narusza prawa kazdej Umawiajacej
sie Strony do podporzadkowania znajdujacych sie w ruchu miedzynarodowym na jej terytorium
pojazdów samochodowych, przyczep, rowerów, motorowerów, jak równiez kierujacych nimi oraz
pasazerów, swoim przepisom dotyczacym zarobkowego przewozu podróznych i ładunków swoim
przepisom dotyczacym odpowiedzialnosci cywilnej kierujacych, swoim przepisom celnym oraz, ogólnie
biorac, swoim przepisom dotyczacym innych dziedzin niz ruch drogowy.
Artykuł 4
Znaki i sygnały drogowe
Umawiajace sie Strony niniejszej konwencji, nie bedace Umawiajacymi sie Stronami konwencji
o znakach i sygnałach drogowych, otwartej do podpisu w Wiedniu w tym samym dniu, co niniejsza
konwencja, zobowiazuja sie, ze:
a) wszystkie znajdujace sie na ich terytoriach znaki drogowe, sygnały swietlne ruchu
oraz oznaczenia drogi beda stanowiły jednolity system;
b) liczba rodzajów znaków bedzie ograniczona i znaki beda umieszczone tylko w tych
miejscach, w których ich umieszczenie uwazane jest za pozyteczne;
c) znaki ostrzegawcze beda umieszczone w odpowiedniej odległosci od przeszkód, aby
skutecznie uprzedzały o nich kierujacych;
d) zabronione bedzie:
i) umieszczanie na znaku, jego wsporniku lub na innym jakimkolwiek urzadzeniu
słuzacym do kierowania ruchem czegokolwiek, co nie miałoby zwiazku
z trescia tego znaku lub urzadzenia; jezeli jednak Umawiajace sie Strony lub
ich organy terenowe zezwola jakiemukolwiek stowarzyszeniu nie majacemu
celów zarobkowych na umieszczenie znaków informacyjnych, to moga one
równiez zezwolic, aby godło tego stowarzyszenia było umieszczone na znaku
lub jego wsporniku, pod warunkiem ze nie pogorszy to czytelnosci znaku;
ii) umieszczanie tablic, ogłoszen, oznaczen lub urzadzen, które mogłyby byc
mylnie wziete za znaki lub inne urzadzenia słuzace do kierowania ruchem
albo mogłyby pomniejszac ich widocznosc lub skutecznosc badz tez oslepiac
uzytkowników drogi lub odwracac ich uwage i zagrazac przez to
bezpieczenstwu ruchu.
Rozdział II
Zasady ruchu drogowego
Artykuł 5
Znaczenie znaków i sygnałów drogowych
1. Uzytkownicy drogi powinni sie stosowac do przepisów podawanych przez znaki drogowe, sygnały
swietlne ruchu i oznaczenia drogi nawet wówczas, gdy przepisy te sa sprzeczne z innymi zasadami
ruchu drogowego.
2. Przepisy podawane przez sygnały swietlne ruchu maja pierwszenstwo przed przepisami
podawanymi przez znaki drogowe regulujace pierwszenstwo przejazdu.
Artykuł 6
Polecenia wydawane przez funkcjonariuszy upowaznionych do kierowania ruchem drogowym
1. Funkcjonariusze kierujacy ruchem drogowym powinni byc łatwo rozpoznawalni i widoczni z daleka,
zarówno w nocy, jak i w dzien.
2. Uzytkownicy drogi powinni stosowac sie niezwłocznie do wszystkich polecen wydawanych przez
funkcjonariuszy kierujacych ruchem drogowym.
3. Zaleca sie, aby ustawodawstwo krajowe przewidywało, ze w szczególnosci za polecenia wydawane
przez funkcjonariuszy kierujacych ruchem drogowym uwaza sie:
a) reke podniesiona pionowo: gest ten oznacza "uwaga, stój" dla wszystkich
uzytkowników drogi, z wyjatkiem kierujacych, którzy nie moga juz zatrzymac sie w
sposób dostatecznie bezpieczny; ponadto jezeli gest ten jest wykonany na
skrzyzowaniu, to nie zobowiazuje do zatrzymania sie kierowców znajdujacych sie juz
na skrzyzowaniu;
b) reke lub rece wyciagniete poziomo: gest ten oznacza sygnał "stój" dla wszystkich
zblizajacych sie uzytkowników drogi, niezaleznie od kierunku ich poruszania sie, jezeli
przecinaja oni kierunek wskazany wyciagnieta reka lub wyciagnietymi rekoma; po
wykonaniu tego gestu funkcjonariusz kierujacy ruchem drogowym moze opuscic reke
lub rece; gest ten oznacza równiez sygnał "stój" dla kierujacych znajdujacych sie
z przodu lub z tyłu funkcjonariusza;
c) poruszanie czerwonym swiatłem; gest ten oznacza sygnał "stój" dla uzytkowników
drogi, w których kierunku swiatło jest skierowane.
4. Polecenia funkcjonariuszy kierujacych ruchem drogowym maja pierwszenstwo przed poleceniami
dawanymi przez znaki drogowe, sygnały swietlne ruchu i oznaczenia drogi, jak równiez przed
zasadami ruchu.
Artykuł 7
Zasady ogólne
1. Uzytkownicy drogi powinni unikac wszelkiego zachowania, które mogłoby stanowic
niebezpieczenstwo lub utrudnienie ruchu, narazic na niebezpieczenstwo osoby albo wyrzadzic szkode
własnosci publicznej lub prywatnej.
2. Zaleca sie, aby ustawodawstwo krajowe przewidywało, ze uzytkownicy drogi powinni unikac
zakłócen ruchu lub narazania go na niebezpieczenstwo przez rzucanie, składanie lub pozostawianie
na drodze jakichkolwiek przedmiotów lub materiałów albo przez stwarzanie na niej jakiejkolwiek innej
przeszkody. Jezeli uzytkownicy drogi nie zdołali jednak uniknac spowodowania przeszkody lub
niebezpieczenstwa na drodze, sa obowiazani przedsiewziac niezbedne srodki w celu mozliwie
najszybszego ich usuniecia, a gdyby nie mogli usunac ich bezzwłocznie - w celu uprzedzenia o nich
innych uzytkowników drogi.
- Uzytkownicy drogi sa obowiazani zachowywac zwiekszona ostroznosc wobec dzieci
i inwalidów, w szczególnosci wobec niewidomych uzywajacych białej laski, oraz osób
starszych.
- Kierujacy sa obowiazani dbac o to, azeby ich pojazdy nie powodowały utrudnien dla
uzytkowników dróg i osób, zamieszkałych w poblizu dróg, w szczególnosci przez
wywoływanie hałasu, wzniecanie kurzu i wydzielanie dymu, jezeli to jest mozliwe do
unikniecia.
Artykuł 8
Kierujacy
1. Kazdy pojazd w ruchu lub zespół pojazdów w ruchu powinien miec kierujacego.
2. Zaleca sie, aby ustawodawstwo krajowe przewidywało, ze kierujacego powinny miec zwierzeta
juczne, pociagowe lub wierzchowe i z wyjatkiem ewentualnie stref specjalnie oznaczonych przy
wjezdzie do nich - bydło, pojedynczo lub w stadach.
3. Kazdy kierujacy powinien miec niezbedna sprawnosc fizyczna i psychiczna oraz byc fizycznie
i psychicznie zdolny do kierowania.
4. Kazdy kierujacy pojazdem motorowym powinien miec zasób wiadomosci oraz umiejetnosci
niezbednych do kierowania pojazdem; jednakze to postanowienie nie stanowi przeszkody do
nauczania kierowania pojazdem zgodnie z ustawodawstwem krajowym.
5. Kazdy kierujacy powinien stale panowac nad swoim pojazdem lub pedzonymi zwierzetami.
Artykuł 9
Stada
Zaleca sie, aby ustawodawstwo krajowe przewidywało, ze - z wyjatkiem dopuszczalnych odstepstw
majacych na celu ułatwienie przepedów zwierzat - stada powinny byc podzielone na czesci
o umiarkowanej długosci, oddzielone od siebie odstepami dostatecznie duzymi dla zapewnienia
wygody ruchu.
Artykuł 10
Pozycja na drodze
1. Kierunek ruchu powinien byc jednakowy na wszystkich drogach danego panstwa, z wyjatkiem,
w odpowiednich przypadkach, dróg słuzacych wyłacznie lub przewaznie do ruchu tranzytowego
miedzy dwoma innymi panstwami.
a) Z wyjatkiem przypadków bezwzglednej koniecznosci, kazdy kierujacy jest obowiazany
korzystac wyłacznie - jezeli one istnieja - z dróg, jezdni, pasów ruchu i dróg
wydzielonych, przeznaczonych do ruchu uzytkowników tej kategorii, do której sam
nalezy.
b) W razie braku przeznaczonego dla nich pasa ruchu lub wydzielonej drogi, kierujacy
motorowerami, rowerzysci i kierujacy innymi pojazdami bez silnika moga, jezeli to jest
mozliwe bez powodowania utrudnien dla innych uzytkowników drogi, wykorzystywac
kazde nadajace sie do tego pobocze odpowiadajace kierunkowi ruchu.
2. Zwierzeta poruszajace sie po jezdni powinny byc pedzone mozliwie najblizej krawedzi jezdni
odpowiadajacej kierunkowi ruchu.
3. Nie naruszajac odmiennych postanowien artykułu 7 ustepu 1, artykułu 11 ustepu 6 oraz innych
postanowien niniejszej konwencji, kazdy kierujacy pojazdem powinien, stosownie do istniejacych
okolicznosci, utrzymywac swój pojazd w poblizu krawedzi jezdni odpowiadajacej kierunkowi ruchu.
Jednakze Umawiajace sie Strony lub ich organy terenowe moga ustanowic bardziej szczegółowe
zasady dotyczace pozycji na jezdni samochodów przeznaczonych do przewozu ładunków.
4. Jezeli droga ma dwie lub trzy jezdnie, zaden kierujacy nie powinien korzystac z jezdni przeciwnej do
tej, która odpowiada kierunkowi ruchu.
5. a) Na jezdniach dwukierunkowych o co najmniej czterech pasach ruchu zaden kierujacy
nie powinien zajmowac pasów ruchu połozonych całkowicie na połowie jezdni
przeciwnej do tej, która odpowiada kierunkowi ruchu.
b) Na jezdniach dwukierunkowych o trzech pasach ruchu zaden kierujacy nie powinien
zajmowac pasa ruchu połozonego przy krawedzi jezdni przeciwnej do tej, która
odpowiada kierunkowi ruchu.
Artykuł 11
Wyprzedzanie i jazda w rzedzie
1. a) Wyprzedzanie powinno odbywac sie po stronie przeciwnej do tej, która odpowiada
kierunkowi ruchu.
b) Jednakze wyprzedzanie powinno sie odbywac po stronie odpowiadajacej kierunkowi
ruchu, gdy kierujacy, który jest wyprzedzany, po zasygnalizowaniu swojego zamiaru
skrecenia na strone jezdni przeciwna do tej, która odpowiada kierunkowi ruchu,
skierował swój pojazd lub zwierzeta w te strone w celu wjazdu na inna droge, wjazdu
do przydroznej posiadłosci lub zatrzymania sie na tej stronie.
2. Przed wyprzedzeniem kazdy kierujacy, nie naruszajac postanowien artykułu 7 ustepu 1 i artykułu 14
niniejszej konwencji, powinien upewnic sie:
a) ze zaden kierujacy, jadacy za nim, nie rozpoczał manewru wyprzedzenia go;
b) ze kierujacy jadacy przed nim na tym samym pasie ruchu nie zasygnalizował swego
zamiaru wyprzedzenia innego pojazdu;
c) ze pas ruchu, który zamierza zajac, jest wolny na wystarczajacej długosci, tak aby -
uwzgledniajac róznice miedzy szybkoscia swego pojazdu w czasie wyprzedzania
a szybkoscia wyprzedzanych uzytkowników drogi - jego manewr nie stwarzał
niebezpieczenstwa lub utrudnienia ruchu z przeciwnego kierunku;
d) ze bedzie mógł zajac pozycje okreslona w artykule 10 ustepie 3 niniejszej konwencji
bez przeszkadzania wyprzedzanemu uzytkownikowi lub wyprzedzanym uzytkownikom
drogi, z wyjatkiem przypadku, gdy korzysta z pasa ruchu zamknietego dla ruchu
z przeciwnego kierunku.
3. Stosownie do postanowien ustepu 2 niniejszego artykułu na jezdniach dwukierunkowych
wyprzedzanie jest zabronione, w szczególnosci przy zblizaniu sie do wierzchołka wzniesienia oraz
jezeli widocznosc jest niedostateczna i na zakretach, chyba ze w tych miejscach pasy ruchu sa
wyznaczone podłuznymi znakami na jezdni i wyprzedzanie jest wykonywane bez opuszczania pasów
ruchu, na które wjazd z przeciwnego kierunku jest zabroniony.
4. Podczas wyprzedzania kazdy kierujacy powinien pozostawic z boku dostatecznie szeroki odstep od
wyprzedzanego uzytkownika lub uzytkowników drogi.
5. a) Na jezdniach majacych co najmniej dwa pasy ruchu przeznaczone do ruchu
w kierunku jego jazdy kierujacy, w razie potrzeby podjecia nowego manewru
wyprzedzania natychmiast lub wkrótce po zajeciu pozycji okreslonej w artykule 10
ustepie 3 niniejszej konwencji, moze - dla wykonania tego manewru i pod warunkiem
upewnienia sie, ze to nie narazi na wieksze utrudnienie kierujacych szybszymi
pojazdami jadacymi za nim - pozostac na pasie ruchu zajetym przez niego podczas
pierwszego wyprzedzania.
b) Jednakze Umawiajace sie Strony lub ich organy terenowe moga nie stosowac
postanowien niniejszego ustepu do kierujacych rowerami, motorowerami,
motocyklami i pojazdami, które nie sa pojazdami samochodowymi w rozumieniu
niniejszej konwencji, a takze do kierujacych pojazdami samochodowymi, których
najwiekszy dopuszczalny ciezar przekracza 3500 kg (7700 funtów) lub których
najwieksza szybkosc konstrukcyjna nie przekracza 40 km (25 mil) na godzine.
6. Jezeli maja zastosowanie postanowienia ustepu 5 lit. a) niniejszego artykułu i natezenie ruchu jest
takie, ze pojazdy nie tylko zajmuja cała szerokosc jezdni przeznaczonej do ruchu w kierunku,
w którym sie poruszaja, lecz takze jada z szybkoscia zalezna od szybkosci poprzedzajacego pojazdu
poruszajacego sie w danym rzedzie, to:
a) bez naruszania postanowien ustepu 9 niniejszego artykułu jazda pojazdów na jednym
pasie ruchu z wieksza szybkoscia niz na innym pasie nie bedzie uwazana za
wyprzedzanie w rozumieniu niniejszego artykułu;
b) (12) kierujacy nie jadacy na pasie ruchu połozonym najblizej krawedzi jezdni
odpowiadajacej kierunkowi ruchu moze zmienic pas ruchu tylko w celu wykonania
skretu w prawo lub w lewo albo w celu postoju, z wyjatkiem zmian pasa ruchu
dokonywanych przez kierujacych zgodnie z ustawodawstwem krajowym, wynikajacym
z zastosowania postanowien ustepu 5 lit. b) niniejszego artykułu.
7. Jezeli pasy ruchu sa wyznaczone na jezdni liniami podłuznymi, zabrania sie kierujacym - jazdy
w taki sposób, aby te linie znajdowały sie pomiedzy kołami w czasie jazdy w rzedzie opisanej w ust. 5
i 6 niniejszego artykułu.
8. Nie naruszajac postanowien ustepu 2 niniejszego artykułu oraz innych ograniczen dotyczacych
wyprzedzania na skrzyzowaniach i przejazdach kolejowych, które Umawiajace sie Strony lub ich
organy terenowe moga wprowadzic, zaden kierujacy nie powinien wyprzedzac pojazdu innego niz
dwukołowy rower, dwukołowy motorower lub dwukołowy motocykl bez bocznego wózka:
a) bezposrednio przed skrzyzowaniem lub na skrzyzowaniu innym niz skrzyzowanie
z ruchem okreznym, z wyjatkiem przypadku:
i) przewidzianego w ustepie 1 lit. b) niniejszego artykułu;
ii) gdy droga, po której porusza sie wyprzedzajacy, ma pierwszenstwo na
skrzyzowaniu;
iii) gdy ruch na skrzyzowaniu jest kierowany przez funkcjonariusza kierujacego
ruchem drogowym lub przez sygnały swietlne ruchu;
b) bezposrednio przed przejazdami kolejowymi lub na przejazdach kolejowych bez zapór
i półzapór, z wyjatkiem przypadków, kiedy ruch drogowy jest w tych miejscach
regulowany sygnalizacja swietlna ruchu, uzywana na skrzyzowaniach.
9. Pojazd nie powinien wyprzedzac innego pojazdu zblizajacego sie do przejscia dla pieszych,
wyznaczonego znakami na jezdni lub oznaczonego jako takie, albo pojazdu zatrzymanego
bezposrednio przed tym przejsciem, lecz jechac z dostatecznie zmniejszona szybkoscia
umozliwiajaca natychmiastowe zatrzymanie pojazdu, jezeli pieszy znajduje sie na przejsciu. adne
z postanowien niniejszego ustepu nie powinno byc interpretowane jako uniemozliwiajace
Umawiajacym sie Stronom lub ich organom terenowym wprowadzenie zakazu wyprzedzania
w okreslonej odległosci od przejscia dla pieszych lub nałozenia surowszych wymagan na kierujacego
pojazdem, który zamierza wyprzedzac inny pojazd zatrzymany bezposrednio przed przejsciem.
10. Kazdy kierujacy, który stwierdzi, ze kierujacy jadacy za nim zamierza go wyprzedzic, powinien –
z wyjatkiem przypadku przewidzianego w artykule 16 ustepie 1 litera b) niniejszej konwencji - trzymac
sie blisko krawedzi jezdni odpowiadajacej kierunkowi ruchu oraz nie powinien zwiekszac szybkosci.
Jezeli niedostateczna szerokosc jezdni, jej profil lub stan w połaczeniu z natezeniem ruchu
z przeciwnego kierunku nie pozwalaja na wyprzedzanie bez trudu i bez narazenia na
niebezpieczenstwo pojazdu powolnego lub zajmujacego duzo miejsca albo zobowiazanego do
przestrzegania ograniczonej szybkosci, kierujacy takim pojazdem powinien zmniejszyc szybkosc oraz
w razie potrzeby usunac sie mozliwie najbardziej na bok w celu umozliwienia wyprzedzenia go przez
pojazdy jadace za nim.
11. a) Umawiajace sie Strony lub organy terenowe moga na jezdniach o ruchu
jednokierunkowym i na jezdniach o ruchu dwukierunkowym, jezeli co najmniej dwa
pasy ruchu na obszarze zabudowanym i trzy pasy ruchu poza tym obszarem sa
przeznaczone dla ruchu w tym samym kierunku i sa wyznaczone na jezdni liniami
podłuznymi:
i) zezwolic pojazdom jadacym jednym pasem ruchu na wyprzedzanie po stronie
odpowiadajacej kierunkowi ruchu pojazdów jadacych innym pasem ruchu oraz
ii) nie stosowac postanowien artykułu 10 ustepu 3 niniejszej konwencji, pod
warunkiem wprowadzenia odpowiednich postanowien ograniczajacych
mozliwosc zmiany pasów ruchu;
b) w przypadku wymienionym pod litera a) niniejszego ustepu przewidziany sposób
prowadzenia pojazdów bedzie uwazany za nie stanowiacy wyprzedzania
w rozumieniu niniejszej konwencji; jednakze postanowienia ustepu 9 niniejszego
artykułu zachowuja moc.
Artykuł 12
Wymijanie
1. Przy wymijaniu kierujacy powinien zachowac wystarczajacy odstep z boku i w razie potrzeby zblizyc
sie do krawedzi jezdni odpowiadajacej kierunkowi ruchu. Jezeli w trakcie tego manewru jego jazda
byłaby utrudniona z powodu przeszkody lub na skutek obecnosci innych uzytkowników drogi, powinien
zmniejszyc szybkosc, a w razie potrzeby - zatrzymac sie w celu przepuszczenia uzytkownika lub
uzytkowników drogi zblizajacych sie z przeciwnego kierunku.
2. Na drogach górskich i na drogach z duzym spadkiem o podobnej charakterystyce, na których
wymijanie jest niemozliwe lub utrudnione, kierujacy pojazdem jadacym z góry powinien zjechac na bok
drogi w celu przepuszczenia pojazdu jadacego pod góre, z wyjatkiem przypadku, gdy sposób
rozmieszczenia wzdłuz drogi zatok umozliwiajacych pojazdom zjechanie do nich jest taki, ze,
uwzgledniajac szybkosc i pozycje pojazdów, pojazd jadacy pod góre ma przed soba zatoke i ze byłaby
konieczna jazda do tyłu jednego z pojazdów, jezeli pojazd jadacy pod góre nie zjechałby do tej zatoki.
Jezeli jeden z dwu pojazdów wymijajacych sie jest zobowiazany do cofniecia sie dla umozliwienia
wymijania, to pierwszenstwo jazdy bez cofania maja zespoły pojazdów przed wszystkimi innymi
pojazdami, ciezkie pojazdy przed lekkimi pojazdami i autobusy przed samochodami ciezarowymi;
jezeli chodzi o pojazdy tej samej kategorii, to obowiazany do cofniecia sie jest kierujacy pojazdem
jadacym z góry, chyba ze wykonanie tego manewru jest w sposób oczywisty łatwiejsze dla
kierujacego pojazdem jadacym pod góre, w szczególnosci, gdy znajduje sie w poblizu zatoki.
Artykuł 13
Szybkosc i odległosc miedzy pojazdami
1. Kazdy kierujacy powinien we wszystkich okolicznosciach panowac nad swoim pojazdem w taki
sposób, aby mógł dostosowac sie do wymagan ostroznosci i aby w kazdym czasie był w stanie
wykonac wszystkie konieczne manewry. Ustalajac szybkosc swego pojazdu, powinien on stale
zwracac uwage na istniejace okolicznosci, a w szczególnosci rzezbe terenu, stan drogi, stan pojazdu
i jego ładunku, warunki atmosferyczne oraz natezenie ruchu, tak aby miał mozliwosc zatrzymania
pojazdu w granicach swojego pola widzenia do przodu, a takze przed kazda przeszkoda mozliwa do
przewidzenia. Powinien on zmniejszyc szybkosc i w razie potrzeby zatrzymac sie, ilekroc wymagaja
tego okolicznosci, a w szczególnosci, gdy nie ma dobrej widocznosci.
2. aden kierujacy nie powinien bez istotnej przyczyny utrudniac normalnej jazdy innych pojazdów
przez nienormalnie wolna jazde.
3. Kierujacy pojazdem jadacy za innym pojazdem powinien utrzymywac za nim bezpieczny odstep,
wystarczajacy do unikniecia zderzenia w razie gwałtownego hamowania lub nagłego zatrzymania
pojazdu, który go poprzedza.
4. W celu ułatwienia wyprzedzania poza obszarami zabudowanymi na drogach, na których tylko jeden
pas jest przeznaczony do ruchu w danym kierunku, kierowcy pojazdów objetych specjalnym
ograniczeniem szybkosci i pojazdów lub zespołów pojazdów o długosci wiekszej niz 7 metrów (23
stopy) sa obowiazani, z wyjatkiem przypadku wykonywania manewru wyprzedzania lub
przygotowywania sie do wykonania tego manewru, utrzymywac taki odstep od pojazdów motorowych
znajdujacych sie przed nimi, aby wyprzedzajace je pojazdy mogły bezpiecznie wjechac w luke
pozostawiona przed pojazdem wyprzedzanym. Jednakze postanowienia tego nie stosuje sie, ani gdy
natezenie ruchu jest bardzo duze, ani gdy wyprzedzanie jest zabronione.
5. adne postanowienie niniejszej konwencji nie moze byc interpretowane jako ograniczajace
Umawiajace sie Strony lub ich organy terenowe we wprowadzeniu powszechnego lub lokalnego
ograniczenia szybkosci dla wszystkich lub niektórych kategorii pojazdów albo tez we wprowadzeniu
minimalnej i maksymalnej szybkosci albo tez tylko minimalnej lub tylko maksymalnej szybkosci na
niektórych drogach lub na niektórych rodzajach dróg, lub we wprowadzeniu minimalnych odstepów
uzasadnionych obecnoscia na drodze niektórych kategorii pojazdów przedstawiajacych szczególne
niebezpieczenstwo, w szczególnosci z powodu ich ciezaru lub ładunku.
Artykuł 14
Ogólne przepisy dotyczace manewrów
1. Kazdy kierujacy, który zamierza wykonac manewr, taki jak wyjechanie z rzedu pojazdów stojacych
na postoju lub wjechanie do niego, skrecenie w prawo lub w lewo na jezdni, w szczególnosci w celu
zmiany pasa ruchu, skrecenie w lewo lub w prawo na inna droge lub do posiadłosci przylegajacej do
drogi, nie powinien rozpoczynac tego manewru bez uprzedniego upewnienia sie, ze moze to uczynic
bez narazenia na niebezpieczenstwo innych uzytkowników drogi jadacych za nim lub przed nim albo
majacych go wyminac, z uwzglednieniem ich pozycji na jezdni, kierunku ruchu i szybkosci.
2. Kazdy kierujacy, który zamierza zawrócic lub cofnac sie, moze rozpoczac ten manewr dopiero po
upewnieniu sie, ze moze to uczynic nie stwarzajac niebezpieczenstwa lub przeszkody dla innych
uzytkowników drogi.
3. Przed skreceniem lub przed wykonaniem manewru zwiazanego ze zjechaniem w bok kazdy
kierujacy powinien odpowiednio wyraznie i dostatecznie wczesnie zasygnalizowac swój zamiar za
pomoca kierunkowskazu lub kierunkowskazów swojego pojazdu albo - w razie ich braku - w miare
mozliwosci za pomoca odpowiedniego znaku reka. Sygnalizowanie zamiaru za pomoca
kierunkowskazu lub kierunkowskazów powinno trwac przez cały czas trwania manewru; powinno ono
ustac natychmiast po jego zakonczeniu.
Artykuł 15
Przepisy szczególne dotyczace pojazdów słuzacych do regularnego transportu publicznego
Zaleca sie, aby w celu ułatwienia ruchu pojazdów słuzacych do regularnego transportu publicznego na
obszarach zabudowanych ustawodawstwo krajowe przewidywało, zeby kierujacy innymi pojazdami –
z zastrzezeniem postanowien artykułu 17 ustepu 1 niniejszej konwencji - zmniejszali szybkosc
i w razie potrzeby zatrzymywali sie dla umozliwienia pojazdom transportu publicznego wykonania
manewru koniecznego przy ruszaniu i wyjezdzie z przystanków oznaczonych jako takie. Przepisy tak
ustalone przez Umawiajace sie Strony lub ich organy terenowe w niczym nie zmieniaja obowiazku
ciazacego na kierujacych pojazdami transportu publicznego - po zasygnalizowaniu przez nich za
pomoca kierunkowskazów zamiaru ruszania - podjecia srodków ostroznosci koniecznych do
unikniecia jakiegokolwiek ryzyka wypadku.
Artykuł 16
Zmiana kierunku ruchu
1. Przed wykonaniem skretu w prawo lub w lewo w celu wjazdu na inna droge lub wjazdu do
przydroznej posiadłosci kazdy kierujacy, nie naruszajac postanowien artykułu 7 ustepu 1 i artykułu 14
niniejszej konwencji, powinien:
a) jezeli zamierza skrecic w strone odpowiadajaca kierunkowi ruchu - zblizyc sie
mozliwie najbardziej do krawedzi jezdni odpowiadajacej temu kierunkowi i wykonac
ten manewr zajmujac mozliwie najmniej przestrzeni;
b) jezeli zamierza opuscic droge z drugiej strony - z zastrzezeniem mozliwosci wydania
przez Umawiajace sie Strony lub ich organy terenowe odmiennych postanowien dla
rowerów i motocykli - powinien zblizyc sie na jezdni dwukierunkowej mozliwie
najbardziej do osi jezdni, a na jezdni jednokierunkowej do krawedzi jezdni przeciwnej
do kierunku ruchu oraz - jezeli zamierza wjechac na inna droge dwukierunkowa -
wykonac swój manewr tak, aby wjechac na jezdnie tej innej drogi po stronie
odpowiadajacej kierunkowi ruchu.
2. Podczas wykonywania manewru zmiany kierunku ruchu kierujacy - nie naruszajac postanowien
artykułu 21 niniejszej konwencji dotyczacych pieszych - jest obowiazany przepuscic pojazdy jadace
z przeciwnego kierunku na jezdni, która zamierza opuscic, oraz rowery i motorowery jadace po
drogach dla rowerów, przecinajacych jezdnie, na która zamierza wjechac.
Artykuł 17
Hamowanie
1. aden kierujacy pojazdem nie powinien nagle hamowac, chyba ze jest to konieczne ze wzgledów
bezpieczenstwa.
2. Kazdy kierujacy, który zamierza zmniejszyc znacznie szybkosc swego pojazdu, z wyjatkiem
przypadku, gdy jej zmniejszenie jest uzasadnione bezposrednim niebezpieczenstwem, powinien
najpierw upewnic sie, ze moze to uczynic nie stwarzajac niebezpieczenstwa lub nadmiernego
utrudnienia dla innych kierujacych. Ponadto jest on obowiazany - chyba ze upewnił sie, ze nie jedzie
za nim zaden pojazd albo ze pojazd znajduje sie bardzo daleko - wskazac swój zamiar wyraznie
i dostatecznie wczesnie, dajac reka odpowiedni znak; jednakze postanowienia tego nie stosuje sie,
jezeli wskazanie zmniejszenia szybkosci nastapiło przez zapalenie sie wymienionych w ustepie 31
załacznika 5 do niniejszej konwencji swiateł hamowania "stop" pojazdu.
Artykuł 18
Skrzyzowania i obowiazek ustapienia pierwszenstwa przejazdu
1. Kazdy kierujacy zblizajacy sie do skrzyzowania powinien zachowac zwiekszona ostroznosc
dostosowana do warunków lokalnych. Kierujacy pojazdem powinien w szczególnosci prowadzic
pojazd z taka szybkoscia, aby miec mozliwosc zatrzymania sie w celu przepuszczenia pojazdów
majacych pierwszenstwo przejazdu.
2. Kazdy kierujacy wyjezdzajacy ze sciezki lub z drogi gruntowej na droge inna niz sciezka lub droga
gruntowa powinien ustapic pierwszenstwa przejazdu pojazdom jadacym po tej drodze. W celu
stosowania niniejszego artykułu okreslenia "sciezka" i "droga gruntowa" moga byc zdefiniowane
w ustawodawstwie krajowym.
3. Kazdy kierujacy, wyjezdzajacy na droge z przydroznej posiadłosci, powinien ustapic pierwszenstwa
uzytkownikom poruszajacym sie po tej drodze.
4. Z zastrzezeniem postanowien ustepu 7 niniejszego artykułu:
a) w panstwach o ruchu prawostronnym na skrzyzowaniach innych niz skrzyzowania
okreslone w ustepie 2 niniejszego artykułu i w artykule 25 ustepach 2 i 4 niniejszej
konwencji kierujacy powinien ustapic pierwszenstwa przejazdu pojazdom
nadjezdzajacym z jego prawej strony;
b) (19) W panstwach, w których obowiazuje ruch lewostronny, prawo pierwszenstwa na
skrzyzowaniach jest uregulowane znakami drogowymi, sygnałami lub znakami na
jezdni.
5. Kierujacy nie powinien wjezdzac na skrzyzowanie nawet wtedy, gdy sygnały swietlne ruchu
upowazniaja go do tego, jezeli natezenie ruchu jest takie, ze prawdopodobnie zostałby zmuszony do
zatrzymania sie na skrzyzowaniu, co utrudniłoby lub zakłóciło ruch poprzeczny.
6. Kierujacy, który wjechał na skrzyzowanie o ruchu kierowanym za pomoca sygnałów swietlnych,
moze opuscic to skrzyzowanie nie czekajac na otwarcie ruchu w kierunku, w którym zamierza jechac,
lecz pod warunkiem, ze to nie spowoduje utrudnienia ruchu innym uzytkownikom drogi poruszajacym
sie w kierunku, w którym ruch jest otwarty.
7. Na skrzyzowaniach kierujacy pojazdami, które nie sa pojazdami szynowymi, powinni ustapic
pierwszenstwa przejazdu pojazdom szynowym.
Artykuł 19
Przejazdy kolejowe
Kazdy uzytkownik drogi powinien zachowac zwiekszona ostroznosc przy zblizaniu sie i przy
przekraczaniu przejazdów kolejowych. W szczególnosci:
a) kazdy kierujacy pojazdem powinien prowadzic pojazd z umiarkowana szybkoscia;
b) niezaleznie od obowiazku przestrzegania nakazu zatrzymania sie, podawanego za
pomoca sygnału swietlnego lub sygnału dzwiekowego, zaden uzytkownik drogi nie
powinien wkraczac na przejazd kolejowy, na którym zapory lub półzapory sa
zamkniete albo których zamykanie lub podnoszenie zostało rozpoczete;
c) jezeli przejazd kolejowy nie jest wyposazony w zapory, półzapory lub sygnały
swietlne, zaden uzytkownik drogi nie powinien wkraczac na przejazd bez upewnienia
sie, ze nie zbliza sie pojazd szynowy;
d) zaden uzytkownik drogi nie powinien przekraczac przejazdu kolejowego w sposób
opieszały; w razie przymusowego unieruchomienia pojazdu, kierujacy nim powinien
dołozyc staran w celu usuniecia go z przejazdu, a jezeli tego nie moze uczynic,
powinien natychmiast zrobic wszystko, co jest w jego mocy, aby zawczasu ostrzec
o istnieniu niebezpieczenstwa kierujacych pojazdami szynowymi.
Artykuł 20
Postanowienia dotyczace pieszych
1. Piesi sa obowiazani w miare mozliwosci unikac korzystania z jezdni, a jezeli korzystaja z niej, sa
obowiazani zachowac ostroznosc i nie powinni bez koniecznej potrzeby utrudniac i zakłócac ruchu.
2. Jezeli z boku jezdni znajduja sie chodniki dla pieszych lub pobocza nadajace sie dla pieszych, piesi
sa obowiazani z nich korzystac. Jednakze z zachowaniem nalezytej ostroznosci:
a) piesi pchajacy lub niosacy przedmioty zajmujace duzo miejsca moga poruszac sie po
jezdni, jezeli ich poruszanie sie po chodniku lub poboczu mogłoby spowodowac
powazne utrudnienia dla innych pieszych,
b) grupy pieszych prowadzone przez przewodników lub zorganizowane kolumny
pieszych moga korzystac z jezdni.
Niezaleznie od postanowien ustepu 2 tego artykułu konwencji, inwalidzi poruszajacy sie na wózkach
inwalidzkich moga we wszystkich przypadkach korzystac z jezdni.
3. Jezeli nie jest mozliwe korzystanie z chodników lub poboczy albo w razie ich braku, piesi moga
korzystac z jezdni; skoro istnieje droga dla rowerów oraz natezenie ruchu na to pozwala, piesi moga
korzystac z drogi dla rowerów, jednakze bez przeszkadzania w ruchu rowerów i motorowerów.
4. Piesi korzystajacy z jezdni zgodnie z ustepem 2, dodatkowym ustepem dodanym po tym ustepie 2
i z ustepem 3 niniejszego artykułu, powinni znajdowac sie mozliwie najblizej krawedzi jezdni.
5. a) Poza obszarami zabudowanymi piesi korzystajacy z jezdni powinni znajdowac sie po
stronie jezdni przeciwnej do tej, która odpowiada kierunkowi ruchu, chyba ze
zagrazałoby to ich bezpieczenstwu, badz wystepowałyby szczególne okolicznosci.
Jednakze osoby prowadzace rowery, motorowery lub motocykle, inwalidzi
poruszajacy sie wózkami inwalidzkimi oraz grupy pieszych prowadzone przez
przewodników lub zorganizowane kolumny pieszych powinni znajdowac sie po stronie
jezdni, która odpowiada kierunkowi ruchu. Z wyjatkiem zorganizowanych kolumn,
piesi idacy po jezdni powinni isc w miare moznosci w jednym rzedzie, jezeli tego
wymaga bezpieczenstwo ruchu, w szczególnosci w razie złej widocznosci lub duzego
natezenia ruchu pojazdów.
b) Postanowienia litery a) niniejszego ustepu moga byc rozciagniete na obszary
zabudowane.
6. a) Piesi zamierzajacy przekroczyc jezdnie moga wejsc na nia tylko przy zachowaniu
szczególnej ostroznosci; powinni oni korzystac z przejscia dla pieszych, jezeli
znajduje sie ono w poblizu.
b) W celu przekroczenia jezdni na przejsciu dla pieszych oznaczonym jako takie lub
wyznaczonym znakami na jezdni:
i) jezeli przejscie jest wyposazone w sygnały swietlne dla pieszych, piesi sa
obowiazani podporzadkowac sie wskazaniom podawanym przez te sygnały;
ii) jezeli przejscie nie jest wyposazone w takie sygnały, a ruch pojazdów jest
kierowany sygnałami swietlnymi ruchu lub przez funkcjonariusza kierujacego
ruchem, piesi nie powinni wkraczac na jezdnie dopóty, dopóki sygnał swietlny
ruchu lub podawany przez funkcjonariusza kierujacego ruchem nie wskazuje,
ze pojazdy maja prawo przejazdu;
iii) na innych przejsciach dla pieszych piesi nie powinni wchodzic na jezdnie bez
uwzglednienia odległosci i szybkosci zblizajacych sie pojazdów.
c) W celu przekroczenia jezdni w innym miejscu niz na przejsciu dla pieszych,
oznaczonym jako takie lub wyznaczonym znakami na jezdni, piesi nie powinni
wchodzic na jezdnie bez uprzedniego upewnienia sie, ze moga to uczynic nie
zakłócajac ruchu pojazdów. Piesi sa obowiazani przechodzic przez jezdnie
prostopadle do jej osi.
d) Piesi, którzy juz rozpoczeli przechodzenie przez jezdnie, nie powinni go przedłuzac,
zwalniac kroku lub zatrzymywac sie na jezdni, jezeli to nie jest konieczne.
7. Jednakze Umawiajace sie Strony lub ich organy terenowe moga ustanowic surowsze
postanowienia dla pieszych przechodzacych przez jezdnie.
Artykuł 21
Zachowanie sie kierujacych wobec pieszych
1. Nie naruszajac postanowien artykułu 7 ustepu 1, artykułu 11 ustepu 9 i artykułu 13 ustepu 1
niniejszej konwencji, w razie istnienia na jezdni przejscia dla pieszych oznaczonego jako takie lub
wyznaczonego znakami na jezdni:
a) jezeli ruch pojazdów na przejsciu jest kierowany za pomoca sygnałów swietlnych
ruchu lub przez funkcjonariusza kierujacego ruchem, kierujacy sa obowiazani
zatrzymac sie przed przejsciem, gdy sygnał zabrania jazdy, a gdy przejazd jest
dozwolony, nie powinni uniemozliwiac ani utrudniac ruchu pieszym znajdujacym sie
na przejsciu i przekraczajacym je w warunkach ustalonych w artykule 20 niniejszej
konwencji; jezeli kierujacy zamierzaja skrecic w inna droge, przy wjezdzie na która
znajduje sie przejscie dla pieszych, powinni jechac powoli, a nawet zatrzymac sie w
celu umozliwienia przejscia pieszym znajdujacym sie juz na przejsciu lub
wchodzacym na nie w warunkach ustalonych w artykule 20 ustepie 6 niniejszej
konwencji;
b) jezeli ruch pojazdów na tym przejsciu nie jest kierowany sygnałami swietlnymi ruchu
lub przez funkcjonariusza kierujacego ruchem, kierujacy powinni zblizac sie do tego
przejscia tylko z odpowiednio zmniejszona szybkoscia, aby nie narazac na
niebezpieczenstwo pieszych, którzy znajduja sie na przejsciu lub wchodza na nie;
w razie potrzeby powinni zatrzymac sie w celu przepuszczenia pieszych.
Nie naruszajac postanowien artykułu 7 ustepu 1 i artykułu 13 ustepu 1 konwencji, w razie braku na
jezdni przejscia dla pieszych, oznaczonego jako takie lub wyznaczonego znakami na jezdni, kierujacy,
którzy zamierzaja skrecic na inna droge, moga to uczynic tylko pozostawiajac mozliwosc przejscia -
nawet przez zatrzymanie sie w tym celu - pieszym, którzy weszli na jezdnie tej innej drogi
w warunkach ustalonych w artykule 20 ustepie 6 konwencji.
2. Kierujacy, którzy zamierzaja wyprzedzac po stronie odpowiadajacej kierunkowi ruchu pojazd
transportu publicznego stojacy na odpowiednio oznaczonym przystanku, powinni zmniejszyc
szybkosc, a w razie potrzeby zatrzymac sie w celu umozliwienia pasazerom wsiadania do tego
pojazdu lub wysiadania z niego.
3. adne z postanowien niniejszego artykułu nie moze byc interpretowane jako ograniczajace
Umawiajace sie Strony lub ich organy terenowe do:
- zobowiazania kierujacych pojazdami do zatrzymania sie we wszystkich przypadkach,
gdy piesi znajduja sie na przejsciu dla pieszych, odpowiednio oznaczonym jako takie
lub wyznaczonym oznaczeniem drogi, albo wchodza na nie w warunkach okreslonych
w artykule 20 niniejszej konwencji, lub
- zakazania im przeszkadzania lub utrudniania ruchu pieszych, którzy przekraczaja
jezdnie na skrzyzowaniu lub tuz przed skrzyzowaniem, nawet jezeli w tym miejscu nie
ma przejscia dla pieszych oznaczonego jako takie lub wyznaczonego znakami na
jezdni.
Artykuł 22
Wysepki na jezdni
Nie naruszajac postanowien artykułu 10 niniejszej konwencji, kazdy kierujacy moze przejezdzac po
lewej lub prawej stronie wysepek, słupków i innych urzadzen umieszczonych na jezdni, po której
jedzie, z wyjatkiem nastepujacych przypadków:
a) gdy znak nakazuje przejazd z okreslonej strony wysepki, słupka lub urzadzenia,
b) gdy wysepka, słupek lub urzadzenie znajduje sie na osi jezdni dwukierunkowej; w tym
ostatnim przypadku kierujacy powinien jechac po tej stronie wysepki, słupka lub
urzadzenia, która odpowiada kierunkowi ruchu.
Artykuł 23
Zatrzymanie i postój
1. Poza obszarami zabudowanymi pojazdy i zwierzeta zatrzymane na postoju powinny byc w miare
moznosci umieszczone poza obrebem jezdni. Na obszarach zabudowanych i poza nimi nie powinny
byc one umieszczane na drogach dla rowerów, na chodnikach lub poboczach przeznaczonych
specjalnie dla ruchu pieszego, poza przypadkami, w których zezwala na to odpowiednie
ustawodawstwo krajowe.
2. a) Zwierzeta oraz pojazdy podczas zatrzymania lub postoju na jezdni powinny
znajdowac sie mozliwie najblizej krawedzi jezdni. Kierujacy moze zatrzymac lub
zostawic na postoju swój pojazd tylko po stronie jezdni odpowiadajacej jego
kierunkowi ruchu; jednakze zatrzymanie lub postój po przeciwnej stronie jest
dozwolony, jezeli zatrzymanie lub postój po stronie odpowiadajacej kierunkowi ruchu
sa niemozliwe ze wzgledu na znajdujace sie tam tory pojazdów szynowych. Ponadto
Umawiajace sie Strony lub ich organy terenowe moga:
i) nie wprowadzac w pewnych warunkach zakazu zatrzymywania sie ani postoju
po jednej lub drugiej stronie, na przykład gdy zatrzymanie po stronie
odpowiadajacej kierunkowi ruchu jest zabronione przez znaki drogowe;
ii) na jezdniach jednokierunkowych zezwalac na zatrzymanie i postój po stronie
przeciwnej równoczesnie lub zamiast zatrzymania sie i postoju po stronie
odpowiadajacej kierunkowi ruchu;
iii) zezwalac na zatrzymanie i postój na srodku jezdni w miejscach specjalnie
oznaczonych.
b) Pojazdy inne niz dwukołowe rowery, dwukołowe motorowery i dwukołowe motocykle
bez bocznego wózka, nie powinny byc pozostawione na postoju na jezdni
w podwójnym rzedzie. Pojazdy zatrzymane lub na postoju powinny byc umieszczone
równolegle do krawedzi jezdni, z wyjatkiem przypadków, gdy warunki miejscowe
pozwalaja na inne ustawienie.
3. a) Jakiekolwiek zatrzymanie i jakikolwiek postój pojazdu na jezdni sa zabronione:
i) w odległosci mniejszej iz 5 m (16,5 stopy) przed przejsciem dla pieszych, na
przejsciach dla pieszych, na przejazdach dla rowerów oraz na przejazdach
kolejowych;
ii) na torach tramwajowych lub kolejowych, znajdujacych sie na drodze albo tak
blisko tych torów, ze ruch tramwajów lub pociagów mógłby zostac z tego
powodu zakłócony,
w poblizu skrzyzowan w odległosci mniejszej niz 5 m (16,5 stopy) od przedłuzenia
najblizszej krawedzi poprzecznej jezdni, a takze na skrzyzowaniach, z wyjatkiem
przypadków, gdy znak drogowy, sygnał lub znak na jezdni wskazuja inaczej.
b) Zabronione jest jakiekolwiek zatrzymywanie i jakikolwiek postój pojazdu we
wszystkich miejscach, w których mogłoby to stanowic niebezpieczenstwo,
a w szczególnosci:
i) pod wiaduktami i w tunelach, z wyjatkiem ewentualnie miejsc specjalnie
oznaczonych;
ii) na jezdni, w poblizu wierzchołków wzniesien oraz na zakretach, jezeli
widocznosc jest niedostateczna do wyprzedzania pojazdu z zachowaniem
całkowitego bezpieczenstwa, z uwzglednieniem szybkosci pojazdów na
danym odcinku drogi;
iii) na jezdni obok wyznaczonej linii podłuznej, jezeli nie maja zastosowania
postanowienia litery b) punkt ii) niniejszego ustepu, a szerokosc jezdni miedzy
linia a pojazdem jest mniejsza niz 3 m (10 stóp) i linia jest tego rodzaju, ze nie
wolno jej przekraczac pojazdom zblizajacym sie do niej po tej samej stronie;
w miejscach, w których pojazd zasłaniałby uzytkownikom drogi znak drogowy lub
sygnał swietlny.
c) Zabroniony jest jakikolwiek postój na jezdni:
i) w okreslonej przez ustawodawstwo krajowe odległosci od przejazdów
kolejowych oraz w odległosci mniejszej niz 15 m (50 stóp) w jedna i druga
strone od przystanków autobusów, trolejbusów lub pojazdów szynowych,
chyba ze ustawodawstwo krajowe przewiduje mniejsze odległosci.
ii) przed wjazdami do posiadłosci;
iii) w kazdym miejscu, w którym postój pojazdu utrudniałby dostep do innego
pojazdu własciwie zaparkowanego lub wyjazd tego innego pojazdu;
iv) na srodkowej jezdni dróg o trzech jezdniach oraz poza obszarami
zabudowanymi na jezdniach dróg oznaczonych odpowiednimi znakami jako
drogi z pierwszenstwem przejazdu;
v) w kazdym miejscu, w którym pojazd na postoju zasłaniałby uzytkownikom
drogi znaki drogowe lub sygnały swietlne ruchu.
4. Kierujacy nie powinien pozostawiac swego pojazdu lub swoich zwierzat bez zastosowania
wszelkich nalezytych srodków ostroznosci, w celu unikniecia jakiegokolwiek wypadku, a ponadto gdy
chodzi o pojazd samochodowy - w celu zapobiezenia mozliwosci uruchomienia go bez zezwolenia.
5. a) Kazdy pojazd motorowy inny niz dwukołowy motorower lub dwukołowy motocykl bez
bocznego wózka oraz kazda przyłaczona lub odłaczona przyczepa, unieruchomione
na jezdni poza obszarem zabudowanym, powinny byc sygnalizowane innym
zblizajacym sie kierujacym w taki sposób, azeby zawczasu byli uprzedzeni o ich
obecnosci;
i) jezeli kierujacy był zmuszony do unieruchomienia swojego pojazdu w miejscu,
w którym zatrzymanie jest zabronione stosownie do postanowien ustepu 3
litery b) punktów i) lub ii) niniejszego artykułu konwencji;
ii) jezeli warunki sa takie, ze zblizajacy sie kierujacy nie moga lub moga tylko
z duza trudnoscia zauwazyc zawczasu przeszkode, jaka stanowi ten pojazd.
b) Postanowienia litery a) niniejszego ustepu moga byc rozciagniete na obszary
zabudowane.
c) W celu zastosowania tego ustepu zaleca sie, aby ustawodawstwo krajowe
przewidywało uzywanie jednego z urzadzen wymienionych w ustepie 56 załacznika 5
do konwencji.
6. adne z postanowien niniejszego artykułu, nie moze byc interpretowane jako zabraniajace
Umawiajacym sie Stronom lub ich organom terenowym wprowadzenia innych zakazów postoju
i zatrzymywania sie.
Artykuł 24
Otwieranie drzwi
Zabrania sie otwierania drzwi pojazdu, pozostawiania otwartych drzwi lub wysiadania z pojazdu bez
upewnienia sie, ze to nie spowoduje niebezpieczenstwa dla innych uzytkowników drogi.
Artykuł 25
Autostrady i drogi podobnego rodzaju
1. Na autostradach oraz na specjalnych drogach stanowiacych wjazdy na autostrady i wyjazdy z nich,
oznaczonych jako autostrady:
a) zabroniony jest ruch pieszych, zwierzat, rowerów, motorowerów, jezeli nie zostały
zrównane z motocyklami, wszystkich pojazdów innych niz pojazdy samochodowe i ich
przyczepy oraz pojazdów samochodowych i ich przyczep, które ze wzgledu na swoja
konstrukcje nie moga osiagnac na płaskiej drodze szybkosci ustalonej
w ustawodawstwie krajowym, nie mniejszej jednak niz 40 km (25 mil) na godzine;
b) zabrania sie kierujacym:
i) zatrzymywac swoje pojazdy lub pozostawiac je na postoju poza oznaczonymi
miejscami postoju; w razie gdy unieruchomienie pojazdu nastapiło z przyczyn
niezaleznych od kierujacego, kierujacy powinien dołozyc staran w celu
usuniecia pojazdu poza krawedz jezdni, a takze poza pas awaryjny, jezeli zas
jest to niemozliwe, powinien natychmiast sygnalizowac obecnosc pojazdu
z daleka, aby ostrzec zawczasu innych zblizajacych sie kierujacych; jezeli to
dotyczy jednego z pojazdów, do którego stosuje sie artykuł 23 ustep 5
konwencji, zaleca sie, aby ustawodawstwo krajowe przewidywało uzycie
jednego z urzadzen wymienionych w ustepie 56 załacznika 5 do konwencji;
ii) zawracac lub jechac do tyłu albo wjezdzac na srodkowy pas rozdzielczy lub
na połaczenia poprzeczne pomiedzy obu jezdniami.
Jezeli autostrada ma trzy lub wiecej pasów przeznaczonych do ruchu w tym samym kierunku,
kierujacym pojazdami przeznaczonymi do przewozu ładunków, których najwieksza dopuszczalna
masa przekracza 3500 kg (7700 funtów), lub zespołami pojazdów o długosci ponad 7 m (23 stopy)
zabrania sie korzystac z innych pasów ruchu niz dwóch pasów połozonych przy krawedzi jezdni,
odpowiadajacej kierunkowi ruchu.
2. Kierujacy, którzy wjezdzaja na autostrade, sa obowiazani:
a) jezeli nie ma na niej pasa przyspieszenia stanowiacego przedłuzenie drogi wjazdowej
- ustapic pierwszenstwa przejazdu pojazdom jadacym na autostradzie;
b) jezeli istnieje pas przyspieszenia - korzystac z niego i właczyc sie do ruchu na
autostradzie stosownie do postanowien artykułu 14 ustepów 1 i 3 niniejszej konwencji.
3. Kierujacy, który opuszcza autostrade, powinien zawczasu wjechac na pas ruchu odpowiadajacy
wyjazdowi z autostrady oraz jak najszybciej wjechac na pas zwolnienia, jezeli taki pas istnieje.
4. W celu stosowania postanowien ustepu 1 niniejszego artykułu w brzmieniu podanym wyzej,
dodatkowego ustepu dodanego bezposrednio po tym ustepie 1 oraz ustepów 2 i 3 tego artykułu
konwencji z autostradami sa zrównane inne drogi zarezerwowane do ruchu pojazdów
samochodowych, nalezycie oznaczone jako takie, z których nie ma wjazdu do przydroznych
posiadłosci.
Artykuł 26
Przepisy szczególne dotyczace kolumn pieszych i osób ułomnych
1. Uzytkownikom drogi zabrania sie przecinac kolumny wojskowe, zorganizowane grupy uczniów,
prowadzone przez przewodników, i inne kolumny pieszych.
2. Osoby ułomne, jadace w wózkach poruszanych przez nie same lub jadace z szybkoscia pieszego,
moga korzystac z chodników i dostepnych poboczy.
Artykuł 27
Postanowienia szczególne dotyczace kierujacych rowerami, motorowerami i motocyklami
1. Niezaleznie od postanowien artykułu 10 ustepu 3 niniejszej konwencji Umawiajace sie Strony lub
ich organy terenowe moga nie zabronic rowerzystom jazdy w dwóch lub wiecej rzedach.
2. Zabrania sie kierujacym rowerami jazdy bez trzymania przynajmniej jedna reka kierownicy,
czepiania sie innych pojazdów oraz przewozenia, ciagniecia lub pchania przedmiotów utrudniajacych
kierowanie lub niebezpiecznych dla innych uzytkowników drogi. Te same postanowienia maja
zastosowanie do kierujacych motorowerami i motocyklami, którzy jednak ponadto powinni trzymac
kierownice obu rekami, z wyjatkiem ewentualnych przypadków, kiedy musza podac sygnał
przewidziany przepisami konwencji.
3. Zabrania sie rowerzystom i kierujacym motorowerami przewozenia pasazerów na swoich
pojazdach; jednakze Umawiajace sie Strony lub ich organy terenowe moga zezwolic na odstepstwa
od tego postanowienia, w szczególnosci moga zezwolic na przewóz pasazerów na dodatkowym
siedzeniu lub dodatkowych siedzeniach, które zostana umieszczone na pojezdzie. Kierujacym
motocyklami nie zezwala sie na inny przewóz pasazerów, jak tylko w bocznym wózku, jezeli taki
istnieje, oraz na siodełku dodatkowym, umieszczonym za kierujacym.
4. Kierujacy motorowerami moga byc upowaznieni do jazdy po drogach dla rowerów oraz - jezeli to
jest celowe - mozna im zabronic jazdy po pozostałej czesci jezdni.
Artykuł 28
Dzwiekowe i swietlne urzadzenia ostrzegawcze
1. Dzwiekowe urzadzenia ostrzegawcze moga byc uzywane wyłacznie:
a) dla niezbednego ostrzezenia w celu unikniecia wypadku;
b) poza obszarami zabudowanymi w razie potrzeby ostrzezenia innego kierujacego
o zamiarze wyprzedzania go.
Sygnały podawane przez dzwiekowe urzadzenia ostrzegawcze nie powinny trwac dłuzej, niz to jest
potrzebne.
2. Zamiast sygnałów dzwiekowych kierujacy pojazdami samochodowymi moga od zmroku do switu
dawac swietlne sygnały ostrzegawcze, okreslone w artykule 33 ustepie 5 niniejszej konwencji.
Sygnały te moga byc równiez dawane w porze dziennej w celach okreslonych w ustepie 1 litera b)
niniejszego artykułu, jezeli ten sposób działania bedzie odpowiedniejszy ze wzgledu na okolicznosci.
3. Umawiajace sie Strony lub ich organy terenowe moga zezwolic na uzywanie swietlnych sygnałów
ostrzegawczych w celach okreslonych w ustepie 1 litera b) niniejszego artykułu równiez na obszarach
zabudowanych.
Artykuł 29
Pojazdy szynowe
1. Jezeli tor pojazdów szynowych znajduje sie na jezdni, kazdy uzytkownik drogi przy zblizaniu sie
tramwaju lub innego pojazdu szynowego powinien w miare mozliwosci jak najszybciej zwolnic tor w
celu przepuszczenia pojazdu szynowego.
2. W odniesieniu do ruchu pojazdów szynowych po drogach moga byc wprowadzone specjalne
postanowienia, rózniace sie od postanowien przewidzianych w rozdziale II konwencji. Jednakze
postanowienia te nie moga byc sprzeczne z postanowieniami ustepu 7 artykułu 18 konwencji.
Wyprzedzanie jadacych lub stojacych pojazdów szynowych, których torowisko znajduje sie na jezdni,
odbywa sie po stronie odpowiadajacej kierunkowi ruchu. Jezeli wymijanie lub wyprzedzanie nie moze
nastapic po stronie odpowiadajacej kierunkowi ruchu z powodu braku miejsca, manewry te moga byc
wykonane po stronie przeciwnej do tej, która odpowiada kierunkowi ruchu, pod warunkiem ze to nie
przeszkadza uzytkownikom drogi jadacym z przeciwnego kierunku ani nie naraza ich na
niebezpieczenstwo. Na jezdniach o ruchu jednokierunkowym wyprzedzanie moze sie odbywac po
stronie przeciwnej do tej, która odpowiada kierunkowi ruchu, wtedy gdy uzasadniaja to potrzeby ruchu.
Artykuł 30
Ładunek pojazdów
1. Jezeli dla pojazdu została ustalona najwieksza dopuszczalna masa, to masa tego pojazdu
z ładunkiem nie moze nigdy przewyzszac najwiekszej dopuszczalnej masy.
2. Kazdy ładunek znajdujacy sie na pojezdzie powinien byc umieszczony i w razie potrzeby
zabezpieczony w taki sposób, aby nie mógł:
a) narazac na niebezpieczenstwo osób lub powodowac szkód własnosci publicznej lub
prywatnej, w szczególnosci przez wleczenie sie po drodze lub spadniecie na nia;
b) utrudniac widocznosci kierujacemu albo naruszac statecznosci pojazdu badz
utrudniac kierowanie nim;
c) powodowac hałasu, wzniecac kurzu lub stwarzac innych uciazliwosci, których mozna
uniknac;
d) zasłaniac swiateł, łacznie ze swiatłami zatrzymania "stop" i kierunkowskazami, swiateł
odblaskowych, numerów rejestracyjnych lub znaku wyrózniajacego panstwa
rejestracji, w które pojazd powinien byc wyposazony na podstawie niniejszej
konwencji lub na podstawie ustawodawstwa krajowego, ani tez zasłaniac sygnałów
dawanych reka stosownie do postanowien artykułu 14 ustepu 3 lub artykułu 17 ustepu
2 niniejszej konwencji.
3. Wszelkie przybory, takie jak liny, łancuchy, oponcze, słuzace do umocowania lub ochrony ładunku,
powinny go scisle opinac i byc nalezycie przymocowane. Wszelkie przybory słuzace do ochrony
ładunku powinny odpowiadac warunkom przewidzianym dla ładunków w ustepie 2 niniejszego
artykułu.
4. Ładunki wystajace poza pojazd do przodu, do tyłu lub na boki powinny byc wyraznie oznaczone,
w sposób dobrze widoczny w kazdym przypadku, gdy te wystajace ładunki byłyby trudne do
spostrzezenia przez kierujacych innymi pojazdami; od zmroku do switu, a takze w innych okresach
niedostatecznej widocznosci oznaczenie to powinno polegac na umieszczeniu białego swiatła
i białego urzadzenia odblaskowego z przodu oraz czerwonego swiatła i czerwonego urzadzenia
odblaskowego z tyłu. W szczególnosci na pojazdach motorowych:
a) ładunki wystajace z przodu lub z tyłu pojazdu ponad 1 metr (3 stopy 4 cale) powinny
byc zawsze oznaczone;
b) od zmroku do switu, a takze w innych okresach niedostatecznej widocznosci, ładunki
wystajace z boku poza obrys pojazdu w taki sposób, ze ich boczna krawedz znajduje
sie ponad 0,40 m (16 cali) od krawedzi zewnetrznej przedniego swiatła pozycyjnego
pojazdu, powinny byc oznaczone z przodu i tak samo ładunki wystajace, tak ze ich
boczna krawedz znajduje sie ponad 0,40 m (16 cali) od krawedzi zewnetrznej tylnego
czerwonego swiatła pozycyjnego pojazdu, powinny byc oznaczone z tyłu.
5. adne z postanowien ustepu 4 niniejszego artykułu nie moze byc interpretowane jako zabraniajace
Umawiajacym sie Stronom lub ich organom terenowym wydania zakazu lub ograniczenia przewozu
wystajacych ładunków, o których mowa w wyzej wymienionym ustepie 4, albo nałozenia obowiazku
uzyskania specjalnego zezwolenia na ich przewóz.
Przewóz pasazerów
Pasazerów nie nalezy przewozic ani w takiej liczbie, ani w taki sposób, zeby to stwarzało
niebezpieczenstwo.
Artykuł 31
Postepowanie w razie wypadku
1. Nie naruszajac postanowien ustawodawstwa krajowego dotyczacych obowiazku niesienia pomocy
rannym, kazdy kierujacy lub kazdy inny uzytkownik drogi uczestniczacy w wypadku drogowym
powinien:
a) zatrzymac sie natychmiast, gdy tylko moze to uczynic bez stwarzania dodatkowego
niebezpieczenstwa dla ruchu;
b) postarac sie zapewnic bezpieczenstwo ruchu w miejscu wypadku, a jezeli sa zabici
lub ciezko ranni w tym wypadku, unikac - pod warunkiem ze to nie naruszy
bezpieczenstwa ruchu - jakiejkolwiek zmiany sytuacji powstałej w miejscu wypadku
i usuwania sladów, które mogłyby byc pomocne przy ustalaniu odpowiedzialnosci;
c) podac swoje dane osobiste na zadanie innych osób uczestniczacych w wypadku;
d) jezeli w wypadku sa ranni lub zabici, zawiadomic policje oraz pozostawac na miejscu
wypadku lub powrócic na nie i oczekiwac przybycia policji, chyba ze uzyska
zezwolenie policji na opuszczenie tego miejsca albo ze powinien udzielic pomocy
rannym lub uzyskac pomoc dla siebie.
e) jezeli w wyniku wypadku drogowego powstała jedynie szkoda materialna i jezeli jedna
ze stron poszkodowanych nie jest obecna, osoby uczestniczace w wypadku sa
obowiazane podac w miare moznosci na miejscu swoje nazwisko i adres i w kazdym
przypadku mozliwie najszybciej przekazac te informacje stronie poszkodowanej
w najkrótszej drodze lub - jezeli to jest niemozliwe - za posrednictwem policji.
2. Umawiajace sie Strony lub ich organy terenowe moga w ustawodawstwie krajowym przewidziec
niestosowanie przepisu ustepu 1 litery d) niniejszego artykułu, w razie gdy nie było ciezkiego zranienia
oraz gdy zadna z osób uczestniczacych w wypadku nie zada zawiadomienia policji.
Artykuł 32
Oswietlenie: Postanowienia ogólne
1. W rozumieniu niniejszego artykułu okreslenie "noc" oznacza okres od zmierzchu do switu, a takze
inne okresy, w których widocznosc jest niedostateczna, na przykład z powodu mgły, opadów sniegu,
ulewy lub jazdy w tunelu.
2. W nocy:
a) zgodnie z przepisami dotyczacymi pojazdów samochodowych, zawartymi w ustepach
23 i 24 załacznika 5, kazdy pojazd motorowy znajdujacy sie na drodze, inny niz
motorower lub dwukołowy motocykl bez bocznego wózka, powinien miec nie mniej niz
dwa białe lub zółte selektywne swiatła skierowane do przodu oraz parzysta liczbe
swiateł czerwonych skierowanych do tyłu; jednakze ustawodawstwo krajowe moze
zezwolic na stosowanie zółtych samochodowych swiateł pozycyjnych skierowanych
do przodu. Postanowienia niniejszej litery stosuje sie do zespołów złozonych
z pojazdu motorowego i z jednej lub wiecej przyczep, i w takim przypadku swiatła
czerwone powinny byc umieszczone z tyłu ostatniej przyczepy. Przyczepy, do których
stosuje sie postanowienia ustepu 30 załacznika 5 do niniejszej konwencji, powinny
miec dwa białe swiatła skierowane do przodu, stanowiace ich obowiazkowe
wyposazenie zgodnie z postanowieniami wspomnianego ustepu 30;
b) kazdy pojazd lub zespół pojazdów znajdujacych sie na drodze, do których nie stosuje
sie postanowienia litery a) niniejszego ustepu, powinien miec co najmniej jedno białe
lub zółte selektywne swiatło skierowane do przodu oraz co najmniej jedno czerwone
swiatło skierowane do tyłu; jezeli maja tylko jedno swiatło z przodu lub tylko jedno
swiatło z tyłu, swiatło to powinno byc umieszczone posrodku pojazdu lub z boku po
stronie przeciwnej niz strona odpowiadajaca kierunkowi ruchu; jesli chodzi o pojazdy
zaprzegowe oraz wózki reczne, urzadzenie wysyłajace te swiatła moze byc niesione
przez kierujacego lub przez konwojenta idacego z tej strony pojazdu.
3. Swiatła przewidziane w ustepie 2 niniejszego artykułu powinny byc takie, aby skutecznie
sygnalizowały obecnosc pojazdu innym uzytkownikom drogi; ta sama lampa lub to samo urzadzenie
nie moga byc uzyte jednoczesnie do podawania swiatła przedniego i swiatła tylnego, chyba ze cechy
charakterystyczne pojazdu, a w szczególnosci niewielka jego długosc, pozwalaja w tych warunkach
spełnic wymagania wspomnianego przepisu.
4. a) W odstepstwie od postanowien ustepu 2 niniejszego artykułu:
i) postanowien wspomnianego ustepu 2 nie stosuje sie do pojazdów
zatrzymanych lub znajdujacych sie na postoju na drodze oswietlonej w taki
sposób, ze sa wyraznie widoczne z dostatecznej odległosci;
ii) pojazdy motorowe, których długosc nie przekracza 6 m (20 stóp), a szerokosc
2 m (6 stóp 6 cali) i do których ni jest przyczepiony zaden inny pojazd, moga
miec zapalone podczas zatrzymania lub postoju na drodze w obrebie obszaru
zabudowanego tylko jedno swiatło umieszczone po stronie pojazdu połozonej
dalej od krawedzi jezdni, wzdłuz której pojazd jest ustawiony podczas
zatrzymania lub postoju; swiatło to, skierowane do przodu, powinno byc białe
lub zółte samochodowe, a skierowane do tyłu - czerwone lub zółte
samochodowe;
iii) postanowien litery b) ustepu 2 tego artykułu nie stosuje sie do rowerów
dwukołowych, dwukołowych motorowerów lub dwukołowych motocykli bez
bocznego wózka nie majacych akumulatorów, podczas ich zatrzymania lub
postoju w obrebie obszaru zabudowanego bezposrednio przy krawedzi
jezdni.
b) Ponadto w ustawodawstwie krajowym mozna przewidziec odstepstwa od
postanowien niniejszego artykułu w stosunku do:
i) pojazdów podczas zatrzymania lub postoju na specjalnych miejscach
połozonych poza jezdnia;
ii) pojazdów podczas zatrzymania lub postoju na ulicach dzielnic mieszkalnych
o bardzo słabym ruchu.
5. W zadnym razie pojazd nie powinien miec czerwonych swiateł, urzadzen odblaskowych lub swiateł
odblaskowych skierowanych do przodu, a białych lub zółtych selektywnych swiateł, białych lub zółtych
selektywnych urzadzen odblaskowych albo białych lub zółtych selektywnych swiateł odblaskowych
skierowanych do tyłu; postanowienie to nie dotyczy uzywania białych lub zółtych selektywnych swiateł
cofania ani pokrywania materiałem odblaskowym cyfr lub liter jasnej barwy tylnych tablic
rejestracyjnych, znaków wyrózniajacych lub innych charakterystycznych znaków przewidzianych w
ustawodawstwie krajowym, ani tez pokrywania materiałem odblaskowym jasnego tła takich tablic lub
znaków, ani obrotowych lub migajacych czerwonych swiateł niektórych pojazdów uprzywilejowanych
w ruchu.
6. Umawiajace sie Strony lub ich organy terenowe, w zakresie, w jakim to uznaja za mozliwe bez
zagrozenia bezpieczenstwa ruchu, moga wprowadzic w ustawodawstwie krajowym odstepstwa od
postanowien niniejszego artykułu w odniesieniu do:
a) Wózków dzieciecych, wózków dla chorych lub wózków inwalidzkich i wszelkich innych
pojazdów o małych rozmiarach i bez silnika, pchanych lub ciagnietych przez pieszych.
b) pojazdów o specjalnych kształtach lub specjalnego rodzaju badz pojazdów uzywanych
do specjalnych celów i w specjalnych warunkach.
7. a) W nocy poruszajace sie po jezdni:
i) grupy pieszych prowadzone przez przewodnika lub tworzace zorganizowane
kolumny powinny pokazywac po stronie przeciwnej do tej, która odpowiada
kierunkowi ruchu, co najmniej jedno swiatło białe lub zółte selektywne
widoczne z przodu i jedno swiatło czerwone z tyłu lub jedno swiatło zółte
samochodowe widoczne z obu kierunków;
ii) prowadzacy zwierzeta pociagowe, juczne i wierzchowe lub bydło powinni
pokazywac po stronie przeciwnej do tej, która odpowiada kierunkowi ruchu, co
najmniej jedno swiatło białe lub zółte selektywne widoczne z przodu i jedno
swiatło czerwone widoczne z tyłu lub jedno swiatło zółte samochodowe
widoczne z obu kierunków. Swiatła te moga byc emitowane przez jedno
urzadzenie.
b) Na obszarze zabudowanym, który jest odpowiednio oswietlony, swiatła wymienione
pod litera a) niniejszego ustepu nie sa jednak wymagane.
Artykuł 33
Oswietlenie: Zasady uzywania swiateł przewidzianych w załaczniku 5
1. Kierujacy pojazdem wyposazonym w swiatła drogowe, swiatła mijania lub swiatła pozycyjne,
okreslone w załaczniku 5 do niniejszej konwencji, jezeli na podstawie artykułu 32 niniejszej konwencji
pojazd powinien miec co najmniej jedno lub dwa swiatła białe lub zółte selektywne skierowane do
przodu, jest obowiazany uzywac tych swiateł w nastepujacych warunkach:
a) swiatła drogowe nie powinny byc właczone ani na obszarach zabudowanych, gdy
droga jest dostatecznie oswietlona, ani poza obszarami zabudowanymi, gdy jezdnia
jest oswietlona w sposób ciagły i gdy oswietlenie to jest dostateczne oraz pozwala
kierujacemu widziec wyraznie na dostateczna odległosc, ani tez podczas zatrzymania
pojazdu;
b) uwzgledniajac mozliwosc zezwolenia w ustawodawstwie krajowym na uzywanie
swiateł drogowych w porze dziennej, gdy widocznosc jest ograniczona na przykład
z powodu mgły, duzych opadów sniegu, ulewy lub jazdy w tunelu - swiatła drogowe
nie powinny byc właczone lub ich działanie powinno byc tak zmienione, aby nie
powodowały oslepienia
i) gdy kierujacy ma wymijac inny pojazd; w tym przypadku swiatła, jezeli sa
uzywane, nie powinny zostac właczone lub ich działanie powinno byc
zmienione w niezbednej odległosci, aby nie powodowały oslepienia i aby
kierujacy innym pojazdem mógł kontynuowac jazde swobodnie i bezpiecznie,
ii) gdy pojazd jedzie w bliskiej odległosci za innym pojazdem; jednakze swiatła
drogowe moga byc uzywane zgodnie z postanowieniami ustepu 5 niniejszego
artykułu w celu zasygnalizowania zamiaru wyprzedzania w warunkach
przewidzianych w artykule 28 niniejszej konwencji,
iii) we wszystkich innych okolicznosciach, w których nie powinno sie oslepiac
innych uzytkowników drogi lub uzytkowników drogi wodnej badz kolei
znajdujacych sie wzdłuz drogi;
c) z zastrzezeniem postanowien litery d) niniejszego ustepu, swiatła mijania powinny byc
właczone, gdy uzywania swiateł drogowych zabraniaja postanowienia wyzej
zamieszczone pod literami a) i b), oraz moga byc uzywane zamiast swiateł
drogowych, gdy swiatła mijania pozwola kierujacemu widziec bardzo wyraznie na
dostateczna odległosc, a innym uzytkownikom drogi zobaczyc pojazd z dostatecznej
odległosci;
d) swiatła pozycyjne powinny byc uzywane jednoczesnie ze swiatłami drogowymi,
swiatłami mijania lub ze swiatłami przeciwmgłowymi. Moga byc one uzywane jako
swiatła samodzielne podczas zatrzymania lub postoju pojazdu oraz na drogach
innych niz autostrady i drogi wymienione w artykule 25 ustepie 4 niniejszej konwencji,
w razie istnienia takich warunków oswietlenia, w których kierujacy ma wyrazna
widocznosc na dostateczna odległosc lub inni uzytkownicy drogi moga zobaczyc
pojazd z dostatecznej odległosci.
2. Jezeli pojazd jest wyposazony w swiatła przeciwmgłowe okreslone w załaczniku 5 do niniejszej
konwencji, mozna uzywac ich tylko w razie mgły lub opadów sniegu albo ulewnego deszczu.
W odstepstwie od postanowien ustepu 1 litera c) niniejszego artykułu właczenie swiateł
przeciwmgłowych zastepuje wtedy swiatła mijania, z tym jednak, ze ustawodawstwo krajowe moze
w tym przypadku zezwolic na równoczesne zapalenie swiateł przeciwmgłowych i swiateł mijania.
3. W odstepstwie od postanowien ustepu 2 niniejszego artykułu ustawodawstwo krajowe moze
zezwolic na stosowanie swiateł przeciwmgłowych na drogach waskich i majacych liczne zakrety,
nawet w razie braku mgły, opadów sniegu lub ulewnego deszczu.
4. adne postanowienie niniejszej konwencji nie moze byc interpretowane jako zabraniajace
nałozenia w ustawodawstwie krajowym obowiazku uzywania przez kierowców swiateł mijania na
obszarach zabudowanych.
5. Swietlne sygnały ostrzegawcze wymienione w artykule 28 ustepie 2 niniejszej konwencji polegaja
na kilkakrotnym i krótkotrwałym, przerywanym właczaniu swiateł mijania lub swiateł drogowych albo
na krótkotrwałym właczaniu na przemian swiateł mijania i swiateł drogowych.
Artykuł 34
Wyjatki
1. Jezeli zblizanie sie pojazdu uprzywilejowanego w ruchu jest sygnalizowane za pomoca specjalnych
swietlnych lub dzwiekowych urzadzen ostrzegawczych tego pojazdu, kazdy uzytkownik drogi jest
obowiazany usunac sie mu z drogi, a w razie potrzeby zatrzymac sie.
2. Kierujacy pojazdami uprzywilejowanymi w ruchu, skoro ich zblizanie sie jest sygnalizowane za
pomoca specjalnych urzadzen ostrzegawczych pojazdu i pod warunkiem nienarazania na
niebezpieczenstwo innych uzytkowników drogi, nie sa obowiazani przestrzegac wszystkich lub
niektórych postanowien rozdziału II konwencji w brzmieniu nadanym im przez niniejsze porozumienie,
innych niz postanowienia artykułu 6 ustepu 2. Kierujacy tymi pojazdami moga uzywac tych urzadzen
ostrzegawczych tylko w przypadkach uzasadnionych pilnym charakterem ich zadania.
3. Ustawodawstwo krajowe moze ustalic, w jakiej mierze pracownicy zatrudnieni przy budowie,
naprawie lub utrzymaniu dróg - łacznie z kierujacymi maszynami uzywanymi do tych robót - moga,
pod warunkiem zachowania wszystkich niezbednych srodków ostroznosci, nie stosowac sie w czasie
pracy do postanowien niniejszego rozdziału II.
4. W celu wyprzedzenia lub wyminiecia maszyn, o których mowa w ustepie 3 niniejszego artykułu, gdy
one pracuja na drodze, kierujacy innymi pojazdami moga, w miare koniecznosci i pod warunkiem
zachowania wszystkich niezbednych srodków ostroznosci, nie stosowac sie do postanowien artykułów
11 i 12 niniejszej konwencji.
Rozdział III
Warunki dopuszczenia pojazdów samochodowych i przyczep do ruchu miedzynarodowego
Artykuł 35
Rejestracja
1. a) W celu skorzystania z postanowien niniejszej konwencji kazdy pojazd samochodowy
w ruchu miedzynarodowym i kazda przyczepa inna niz przyczepa lekka, złaczona
z pojazdem samochodowym, powinny byc zarejestrowane przez Umawiajaca sie
Strone lub jej organ terenowy, a kierujacy pojazdem samochodowym powinien miec
przy sobie wazny dowód stwierdzajacy te rejestracje, wydany albo przez własciwa
władze tej Umawiajacej sie Strony lub jej organ terenowy albo w imieniu tej
Umawiajacej sie Strony lub jej organu terenowego przez stowarzyszenie, które
zostało do tego nalezycie upowaznione. Dowód ten, zwany dowodem rejestracyjnym,
powinien zawierac co najmniej nastepujace dane:
- numer porzadkowy, zwany numerem rejestracyjnym, ułozony w sposób
wskazany w załaczniku 2 do niniejszej konwencji;
- date pierwszej rejestracji pojazdu;
- pełne nazwisko i miejsce zamieszkania posiadacza dowodu;
- nazwe lub znak fabryczny producenta pojazdu;
- numer porzadkowy podwozia (numer fabryczny lub numer porzadkowy serii
producenta);
- w razie gdy pojazd jest przeznaczony do przewozu towarów - najwieksza
dopuszczalna mase;
- okres waznosci, jezeli nie jest nieograniczony.
Dane zawarte w dowodzie powinny byc napisane wyłacznie literami łacinskimi lub tak zwana
kursywa angielska albo powinny byc powtórzone w jednym z tych rodzajów pisma.
b) Umawiajace sie Strony lub ich organy terenowe moga jednak postanowic, ze
w dowodach rejestracyjnych wydanych na ich terytorium zamiast daty pierwszej
rejestracji bedzie zamieszczony rok produkcji.
2. W odstepstwie od postanowien ustepu 1 niniejszego artykułu pojazd członowy w stanie nie
rozłaczonym znajdujacy sie w ruchu miedzynarodowym korzysta z postanowien niniejszej konwencji
nawet wtedy, gdy ciagnik i naczepa sa przedmiotem tylko jednej rejestracji i maja tylko jeden dowód
rejestracyjny.
3. adne z postanowien niniejszej konwencji nie moze byc interpretowane jako ograniczajace prawo
Umawiajacych sie Stron lub ich organów terenowych do zadania udowodnienia prawa kierujacego do
posiadania pojazdu, jezeli pojazd ten, bedacy w ruchu miedzynarodowym, nie jest zarejestrowany na
nazwisko osoby jadacej nim.
4. Zaleca sie, aby Umawiajace sie Strony powołały, jezeli to nie zostało dotychczas uczynione, organ
własciwy do rejestrowania w skali krajowej lub regionalnej samochodowych pojazdów dopuszczonych
do ruchu oraz do centralnego rejestrowania danych zawartych w kazdym dowodzie rejestracyjnym,
dotyczacych kazdego pojazdu.
Artykuł 36
Numer rejestracyjny
1. Kazdy pojazd samochodowy w ruchu miedzynarodowym powinien byc zaopatrzony z przodu i z tyłu
w numer rejestracyjny; jednakze motocykle moga byc zaopatrzone w numer rejestracyjny tylko z tyłu.
2. Kazda zarejestrowana przyczepa bedaca w ruchu miedzynarodowym powinna byc zaopatrzona
z tyłu w swój numer rejestracyjny. Jezeli do pojazdu samochodowego dołaczona jest jedna lub wiecej
przyczep, to pojedyncza lub ostatnia przyczepa, jezeli nie sa zarejestrowane, powinny byc
zaopatrzone w numer rejestracyjny ciagnika.
3. Układ i sposób umieszczenia numeru rejestracyjnego, o którym mowa w niniejszym artykule,
powinny byc zgodne z postanowieniami załacznika 2 do niniejszej Konwencji.
Artykuł 37
Znak wyrózniajacy panstwa rejestracji
1. Kazdy pojazd samochodowy w ruchu miedzynarodowym powinien byc zaopatrzony z tyłu, oprócz
numeru rejestracyjnego, w znak wyrózniajacy panstwa, w którym jest zarejestrowany.
2. Kazda przyczepa, złaczona z pojazdem samochodowym i majaca z tyłu numer rejestracyjny
wymagany według artykułu 36 niniejszej konwencji, powinna byc zaopatrzona z tyłu w znak
wyrózniajacy panstwa, które wydało numer rejestracyjny. Postanowienia niniejszego ustepu stosuje
sie nawet wówczas, gdy przyczepa została zarejestrowana w innym panstwie niz panstwo rejestracji
pojazdu samochodowego, do którego jest przyczepiona; jezeli przyczepa nie jest zarejestrowana,
powinna byc zaopatrzona z tyłu w znak wyrózniajacy panstwa rejestracji ciagnika, z wyjatkiem
przypadku, gdy znajduje sie w ruchu w tym panstwie.
3. Układ i sposób umieszczenia znaku wyrózniajacego, o którym mowa w niniejszym artykule,
powinny byc zgodne z postanowieniami załacznika 3 do niniejszej konwencji.
Artykuł 38
Cechy tozsamosci
Kazdy pojazd samochodowy i kazda przyczepa w ruchu miedzynarodowym powinny byc zaopatrzone
w cechy tozsamosci okreslone w załaczniku 4 do niniejszej konwencji.
Artykuł 39
Warunki techniczne
Kazdy pojazd samochodowy, kazda przyczepa oraz kazdy zespół pojazdów w ruchu
miedzynarodowym powinny odpowiadac postanowieniom załacznika 5 do niniejszej konwencji.
Ponadto powinny one byc w stanie sprawnym do jazdy.
Artykuł 40
Postanowienia przejsciowe
W okresie dziesieciu lat od wejscia w zycie niniejszej konwencji, stosownie do artykułu 47 ustepu 1,
przyczepy w ruchu miedzynarodowym, niezaleznie od ich najwiekszego dopuszczalnego ciezaru,
beda korzystały z postanowien niniejszej konwencji nawet wtedy, gdy nie sa zarejestrowane.
Rozdział IV
Kierujacy pojazdami samochodowymi
Artykuł 41
Waznosc praw jazdy
1. Umawiajace sie Strony uznaja:
a) kazde krajowe prawo jazdy, sporzadzone w ich jezyku narodowym lub w jednym z ich
jezyków narodowych, a jezeli nie jest sporzadzone w takim jezyku, to, do którego jest
dołaczony uwierzytelniony przekład;
b) kazde krajowe prawo jazdy zgodne z postanowieniami załacznika 6 do niniejszej
konwencji oraz
c) kazde miedzynarodowe prawo jazdy zgodne z postanowieniami załacznika 7 do
niniejszej konwencji,
jako uprawniajace na ich terytoriach do kierowania pojazdem, który nalezy do kategorii wymienionych
w prawie jazdy, pod warunkiem ze prawo jazdy jest nadal wazne oraz ze zostało wydane przez inna
Umawiajaca sie Strone lub jeden z jej organów terenowych albo przez stowarzyszenie upowaznione
do tego przez te inna Umawiajaca sie Strone lub jeden z jej organów terenowych. Postanowien
niniejszego ustepu nie stosuje sie do praw jazdy osób uczacych sie kierowania pojazdami.
2. Niezaleznie od postanowien poprzedniego ustepu:
a) jezeli waznosc prawa jazdy jest uzalezniona od zawartej w nim specjalnej adnotacji,
ze posiadacz powinien uzywac okreslonych przyrzadów lub ze pojazd powinien miec
okreslone urzadzenia ze wzgledu na inwalidztwo kierujacego, prawo jazdy bedzie
uznane za wazne tylko wówczas, gdy warunki te beda zachowane;
b) Umawiajace sie Strony moga odmówic uznania na swoich terytoriach waznosci
kazdego prawa jazdy, którego posiadacz nie ukonczył osiemnastego roku zycia;
c) Umawiajace sie Strony moga odmówic uznania na swoich terytoriach waznosci praw
jazdy na kierowanie pojazdami samochodowymi lub zespołami pojazdów kategorii C,
D i E, wymienionych w załacznikach 6 i 7 do niniejszej konwencji, jezeli ich
posiadacze nie ukonczyli dwudziestego pierwszego roku zycia.
3. Umawiajace sie Strony podejma niezbedne srodki zmierzajace do tego, aby krajowe
i miedzynarodowe prawa jazdy, wymienione w ustepie 1 litery a), b) i c) niniejszego artykułu, nie były
wydawane na ich terytoriach bez nalezytego zagwarantowania umiejetnosci kierowcy oraz jego
sprawnosci fizycznej.
4. Przy stosowaniu postanowien ustepu 1 i ustepu 2 litera c) niniejszego artykułu:
a) do pojazdów samochodowych kategorii B, wymienionych w załacznikach 6 i 7 do
niniejszej konwencji, moze byc dołaczona lekka przyczepa; moze do nich byc takze
dołaczona przyczepa, której najwieksza dopuszczalna masa przekracza 750 kg (1650
funtów), ale nie przekracza ona masy własnej pojazdu samochodowego, oraz jezeli
najwieksza dopuszczalna masa pojazdów połaczonych w ten sposób nie przekracza
3500 kg (7700 funtów);
b) do pojazdów samochodowych kategorii C lub D, wymienionych w załacznikach 6 i 7
do niniejszej konwencji, moze byc dołaczona lekka przyczepa, a powstały w ten
sposób zespół pojazdów nadal nalezy do kategorii C lub kategorii D.
5. Miedzynarodowe prawo jazdy moze byc wydane wyłacznie posiadaczowi krajowego prawa jazdy,
który je otrzymał z zachowaniem minimalnych warunków ustalonych w niniejszej konwencji. Nie moze
byc ono wazne po wygasnieciu odpowiadajacego mu krajowego prawa jazdy, którego numer powinien
byc wpisany do miedzynarodowego prawa jazdy.
6. Postanowienia niniejszego artykułu nie zobowiazuja Umawiajacych sie Stron do:
a) uznawania waznosci krajowych lub miedzynarodowych praw jazdy wydanych na
terytorium innej Umawiajacej sie Strony osobom, których stałe miejsce zamieszkania
w tym czasie znajduje sie na ich terytoriach lub zostało ono przeniesione na ich
terytoria po wystawieniu tych praw jazdy;
b) uznawania waznosci wyzej wymienionych praw jazdy wydanych kierujacym, których
stałe miejsce zamieszkania w czasie ich wydawania nie znajdowało sie na terytorium,
na którym te prawa jazdy zostały wydane, lub których miejsce zamieszkania po
wydaniu tych praw jazdy zostało przeniesione na inne terytorium.
Artykuł 42
Zawieszenie waznosci praw jazdy
1. Umawiajace sie Strony lub ich organy terenowe moga cofnac kierujacemu, który na ich terytoriach
popełnił wykroczenie pociagajace za soba w mysl ich ustawodawstwa cofniecie prawa jazdy,
uprawnienie do korzystania na ich terytoriach z posiadanego krajowego lub miedzynarodowego prawa
jazdy. W takim przypadku własciwa władza Umawiajacej sie Strony lub jej organu terenowego, która
cofneła uprawnienie do korzystania z prawa jazdy, moze:
a) zatrzymac prawo jazdy i przechowac je przez okres, na który uprawnienie do
korzystania z prawa jazdy zostało cofniete, lub do czasu opuszczenia przez kierowce
jej terytorium, jezeli wyjazd nastepuje przed upływem tego okresu;
b) zawiadomic o cofnieciu uprawnienia do korzystania z prawa jazdy te władze, która je
wydała lub w której imieniu to prawo jazdy zostało wydane;
c) w odniesieniu do miedzynarodowego prawa jazdy - zamiescic adnotacje w miejscu do
tego przeznaczonym, ze prawo jazdy utraciło waznosc na jej terytorium;
d) jezeli nie zostało zastosowane postepowanie przewidziane pod litera a) niniejszego
ustepu - uzupełnic zawiadomienie wymienione pod litera b) przez zwrócenie sie
z prosba do władzy, która wydała prawo jazdy lub w której imieniu zostało ono
wydane, o zawiadomienie zainteresowanego o powzietej wobec niego decyzji.
2. Umawiajace sie Strony dołoza staran, aby zawiadomic zainteresowanych o decyzjach, które zostały
im przekazane, stosownie do postepowania przewidzianego pod litera d) ustepu 1 niniejszego
artykułu.
3. adne z postanowien niniejszej konwencji niej moze byc interpretowane jako zabraniajace
Umawiajacym sie Stronom lub ich organom terenowym wprowadzenia zakazu kierowania pojazdem
przez kierujacego majacego krajowe lub miedzynarodowe prawo jazdy, jezeli jest oczywiste lub
dowiedzione, ze stan jego nie pozwala na bezpieczne kierowanie pojazdem lub ze uprawnienie do
kierowania zostało cofniete w panstwie, w którym znajduje sie jego stałe miejsce zamieszkania.
Artykuł 43
Postanowienia przejsciowe
Miedzynarodowe prawa jazdy, odpowiadajace postanowieniom Konwencji o ruchu drogowym,
sporzadzonej w Genewie dnia 19 wrzesnia 1949 r., oraz wydane w okresie pieciu lat od daty wejscia
w zycie niniejszej konwencji zgodnie z jej artykułem 47 ustepem 1, powinny byc w celu stosowania
artykułów 41 i 42 niniejszej konwencji traktowanie na równi z miedzynarodowymi prawami jazdy
przewidzianymi w niniejszej konwencji.
Rozdział V
Warunki dopuszczenia rowerów i motorowerów do ruchu miedzynarodowego
Artykuł 44
1. Rowery bez silnika w ruchu miedzynarodowym powinny:
a) miec skuteczny hamulec;
b) byc wyposazone w dzwonek słyszalny na dostateczna odległosc oraz nie miec
zadnych innych dzwiekowych urzadzen ostrzegawczych;
c) byc wyposazone w czerwone swiatło odblaskowe z tyłu oraz w urzadzenia dajace
białe lub zółte selektywne swiatło do przodu oraz czerwone swiatło do tyłu.
2. Na terytoriach Umawiajacych sie Stron, które zgodnie z art. 54 ust. 2 niniejszej konwencji nie
złozyły oswiadczenia o zrównaniu motorowerów z motocyklami, motorowery w ruchu
miedzynarodowym powinny:
a) miec dwa niezalezne hamulce;
b) byc wyposazone w dzwonek lub inne dzwiekowe urzadzenie ostrzegawcze słyszalne
na dostateczna odległosc;
c) byc wyposazone w skutecznie działajacy tłumik wydechu;
d) byc wyposazone w urzadzenia dajace białe lub zółte swiatło do przodu oraz czerwone
swiatło do tyłu, a ponadto w czerwone urzadzenie odblaskowe z tyłu;
e) miec ceche tozsamosci okreslona w załaczniku 4 do niniejszej konwencji.
3. Na terytoriach Umawiajacych sie Stron, które zgodnie z artykułem 54 ustepem 2 niniejszej
konwencji złozyły oswiadczenie o zrównaniu motorowerów z motocyklami, motorowery w celu
dopuszczenia ich do ruchu miedzynarodowego powinny spełniac warunki przewidziane dla motocykli
w załaczniku 5 do niniejszej konwencji.
Rozdział VI
Postanowienia koncowe
Artykuł 45
1. Konwencja niniejsza bedzie otwarta do podpisu w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych
w Nowym Jorku do dnia 31 grudnia 1969 r. dla wszystkich panstw bedacych członkami Organizacji
Narodów Zjednoczonych lub jednej z jej organizacji wyspecjalizowanych badz Miedzynarodowej
Agencji Energii Atomowej albo stronami Statutu Miedzynarodowego Trybunału Sprawiedliwosci, jak
równiez dla kazdego innego panstwa, które zostało zaproszone przez Zgromadzenie Ogólne
Organizacji Narodów Zjednoczonych, aby zostało Strona niniejszej konwencji.
2. Konwencja niniejsza podlega ratyfikacji. Dokumenty ratyfikacyjne powinny byc złozone
Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych.
3. Konwencja niniejsza bedzie otwarta do przystapienia dla kazdego panstwa wymienionego
w ustepie 1 niniejszego artykułu. Dokumenty przystapienia powinny byc złozone Sekretarzowi
Generalnemu.
4. Podpisujac niniejsza konwencje albo składajac dokumenty ratyfikacyjne lub przystapienia, kazde
panstwo notyfikuje Sekretarzowi Generalnemu, jaki znak wyrózniajacy wybiera dla umieszczenia na
pojazdach w ruchu miedzynarodowym zarejestrowanych zgodnie z załacznikiem 3 do niniejszej
konwencji. W drodze nastepnej notyfikacji skierowanej do Sekretarza Generalnego kazde panstwo
moze zmienic uprzednio wybrany znak wyrózniajacy.
Artykuł 46
1. Kazde panstwo w czasie podpisywania lub ratyfikacji niniejszej konwencji albo przystapienia do niej
lub kiedykolwiek pózniej moze w drodze notyfikacji skierowanej do Sekretarza Generalnego
oswiadczyc, ze niniejsza konwencja bedzie stosowana na wszystkich lub niektórych terytoriach, za
których stosunki miedzynarodowe jest ono odpowiedzialne. Konwencja bedzie stosowana na
terytorium lub terytoriach wymienionych w notyfikacji po upływie trzydziestu dni od dnia otrzymania tej
notyfikacji przez Sekretarza Generalnego lub od dnia wejscia w zycie konwencji w stosunku do
panstwa składajacego notyfikacje, w zaleznosci od tego, który z tych dni jest pózniejszy.
2. Kazde panstwo, które złozyło oswiadczenie zgodnie z ustepem 1 niniejszego artykułu, moze pózniej
w w kazdym czasie oswiadczyc w drodze notyfikacji skierowanej do Sekretarza Generalnego, ze
niniejsza konwencja przestanie byc stosowana na terytorium wymienionym w notyfikacji i w tym
przypadku przestanie obowiazywac w stosunku do tego terytorium po upływie jednego roku od dnia
otrzymania tej notyfikacji przez Sekretarza Generalnego.
3. Kazde panstwo składajace notyfikacje zgodnie z ustepem 1 niniejszego artykułu zawiadamia
Sekretarza Generalnego, jaki znak wyrózniajacy lub znaki wybrało ono dla umieszczenia na
pojazdach w ruchu miedzynarodowym zarejestrowanych na danym terytorium lub na danych
terytoriach zgodnie z załacznikiem 3 do niniejszej konwencji. W drodze nastepnej notyfikacji
skierowanej do Sekretarza Generalnego kazde panstwo moze zmienic uprzednio wybrany znak
wyrózniajacy.
Artykuł 47
1. Niniejsza konwencja wejdzie w zycie po upływie dwunastu miesiecy od dnia złozenia pietnastego
dokumentu ratyfikacyjnego lub przystapienia.
2. W stosunku do kazdego panstwa, które ratyfikuje niniejsza konwencje lub przystapi do niej po
złozeniu pietnastego dokumentu ratyfikacyjnego lub przystapienia, konwencja wejdzie w zycie po
upływie dwunastu miesiecy od dnia złozenia przez to panstwo swego dokumentu ratyfikacyjnego lub
przystapienia.
Artykuł 48
Z dniem wejscia w zycie niniejszej konwencji uchyli i zastapi ona w stosunkach miedzy Umawiajacymi
sie Stronami Konwencje miedzynarodowa dotyczaca ruchu samochodowego i Konwencje
miedzynarodowa dotyczaca ruchu drogowego, obie podpisane w Paryzu dnia 24 kwietnia 1926 r.,
Konwencje o uregulowaniu ruchu samochodowego miedzy panstwami amerykanskimi, otwarta do
podpisu w Waszyngtonie dnia 15 grudnia 1943 r. oraz Konwencje o ruchu drogowym, otwarta do
podpisu w Genewie dnia 19 wrzesnia 1949 r.
Artykuł 49
1. Po upływie jednego roku od wejscia w zycie niniejszej konwencji kazda Umawiajaca sie Strona
moze zaproponowac jedna lub wiecej zmian do konwencji. Tekst kazdej zaproponowanej zmiany wraz
z uzasadnieniem powinien byc przesłany Sekretarzowi Generalnemu, który zawiadomi o tym
wszystkie Umawiajace sie Strony. Umawiajace sie Strony w ciagu dwunastu miesiecy nastepujacych
po dacie tego zawiadomienia beda mogły poinformowac Sekretarza Generalnego, czy:
a) przyjmuja zmiane lub
b) odrzucaja zmiane, albo
c) zycza sobie zwołania konferencji w celu rozpatrzenia zmiany. Sekretarz Generalny
przesyła tekst zaproponowanej zmiany równiez wszystkim innym panstwom
wymienionym w artykule 45 ustepie 1 niniejszej konwencji.
2. a) Kazda zaproponowana zmiana, przekazana zgodnie z poprzednim ustepem, bedzie
uwazana za przyjeta, jezeli w wyzej wymienionym terminie dwunastu miesiecy mniej
niz jedna trzecia Umawiajacych sie Stron zawiadomi Sekretarza Generalnego, ze
odrzuca zmiane lub zyczy sobie zwołania konferencji w celu jej rozpatrzenia.
Sekretarz Generalny zawiadomi wszystkie Umawiajace sie Strony o kazdym przyjeciu
albo odrzuceniu proponowanej zmiany lub tez zyczeniu zwołania konferencji. Jezeli
ogólna liczba zawiadomien o odrzuceniu zmian i zyczen zwołania konferencji,
otrzymanych w okreslonym terminie dwunastu miesiecy, jest mniejsza niz jedna
trzecia ogólnej liczby Umawiajacych sie Stron, Sekretarz Generalny zawiadomi
wszystkie Umawiajace sie Strony, ze zmiana wejdzie w zycie w szesc miesiecy po
upływie terminu dwunastu miesiecy okreslonego w poprzednim ustepie w stosunku do
wszystkich Umawiajacych sie Stron, z wyjatkiem tych, które w tym okreslonym
terminie odrzuciły zmiane lub zyczyły sobie zwołania konferencji w celu jej
rozpatrzenia.
b) Kazda Umawiajaca sie Strona, która w wyzej wymienionym terminie dwunastu
miesiecy odrzuciła propozycje zmiany lub zyczyła sobie zwołania konferencji w celu
jej rozpatrzenia, moze w kazdym czasie po upływie tego okresu notyfikowac
Sekretarzowi Generalnemu, ze przyjmuje zmiane, a Sekretarz Generalny zawiadamia
o tej notyfikacji wszystkie inne Umawiajace sie Strony. Zmiana ta wejdzie w zycie w
odniesieniu do Umawiajacych sie Stron, które notyfikowały o jej przyjeciu, w szesc
miesiecy po otrzymaniu przez Sekretarza Generalnego ich notyfikacji.
3. Jezeli zaproponowana zmiana nie została przyjeta zgodnie z ustepem 2 niniejszego artykułu oraz
jezeli w terminie dwunastu miesiecy, okreslonym w ustepie 1 niniejszego artykułu, mniej niz połowa
ogólnej liczby Umawiajacych sie Stron zawiadomi Sekretarza Generalnego o odrzuceniu
zaproponowanej zmiany i jezeli co najmniej jedna trzecia ogólnej liczby Umawiajacych sie Stron, lecz
nie mniej niz dziesiec, zawiadomi go, ze przyjmuje zmiane lub zyczy sobie zwołania konferencji w celu
jej rozpatrzenia, Sekretarz Generalny zwoła konferencje w celu rozpatrzenia zaproponowanej zmiany
lub kazdej innej propozycji, która moze mu byc przekazana zgodnie z ustepem 4 niniejszego artykułu.
4. W razie zwołania konferencji zgodnie z ustepem 3 niniejszego artykułu, Sekretarz Generalny
zaprosi na nia wszystkie panstwa wymienione w artykule 45 ustepie 1 niniejszej konwencji. Zwróci sie
on do wszystkich panstw zaproszonych na konferencje, aby najpózniej na szesc miesiecy przed
dniem jej otwarcia przedstawiły mu wszelkie propozycje, które zyczyłyby sobie równiez rozpatrzyc na
tej konferencji oprócz proponowanej zmiany, oraz przekaze te propozycje, najpózniej na trzy miesiace
przed dniem otwarcia konferencji, wszystkim panstwom zaproszonym na konferencje.
5. a) Kazda zmiana niniejszej konwencji bedzie uwazana za przyjeta, jezeli zostanie
przyjeta wiekszoscia dwóch trzecich głosów panstw reprezentowanych na konferencji,
pod warunkiem ze wiekszosc ta obejmuje co najmniej dwie trzecie Umawiajacych sie
Stron reprezentowanych na konferencji. Sekretarz Generalny zawiadomi wszystkie
Umawiajace sie Strony o przyjeciu zmiany; zmiana ta wejdzie w zycie po upływie
dwunastu miesiecy od daty tego zawiadomienia w stosunku do wszystkich
Umawiajacych sie Stron, z wyjatkiem tych, które w tym terminie zawiadomiły
Sekretarza Generalnego o odrzuceniu zmiany.
b) Kazda Umawiajaca sie Strona, która odrzuciła zmiane w wyzej wymienionym terminie
dwunastu miesiecy, moze w dowolnym czasie notyfikowac Sekretarzowi
Generalnemu o przyjeciu zmiany; Sekretarz Generalny zawiadomi o tej notyfikacji
wszystkie inne Umawiajace sie Strony. Zmiana ta wejdzie w zycie w odniesieniu do
Umawiajacej sie Strony, która notyfikowała o jej przyjeciu, po upływie szesciu
miesiecy od dnia otrzymania przez Sekretarza Generalnego tej notyfikacji lub po
upływie wyzej wymienionego okresu dwunastu miesiecy, w zaleznosci od tego, która
z tych dat jest pózniejsza.
6. Jezeli zaproponowanej zmiany nie uwaza sie za przyjeta zgodnie z ustepem 2 niniejszego artykułu
i jezeli nie zostały spełnione warunki przewidziane w ustepie 3 niniejszego artykułu, dotyczace
zwołania konferencji, zaproponowana zmiane uwaza sie za odrzucona.
Artykuł 50
Kazda Umawiajaca sie Strona moze wypowiedziec niniejsza konwencje w drodze pisemnej notyfikacji
skierowanej do Sekretarza Generalnego. Wypowiedzenie nabiera mocy po upływie jednego roku od
dnia otrzymania tej notyfikacji przez Sekretarza Generalnego.
Artykuł 51
Konwencja niniejsza przestanie obowiazywac, jezeli w jakimkolwiek okresie kolejnych dwunastu
miesiecy liczba Umawiajacych sie Stron bedzie mniejsza niz piec.
Artykuł 52
Kazdy spór miedzy dwiema lub wiecej Umawiajacymi sie Stronami dotyczacy interpretacji lub
stosowania niniejszej konwencji, którego strony nie beda mogły rozstrzygnac w drodze negocjacji lub
w inny sposób, moze byc przekazany do rozstrzygniecia Miedzynarodowemu Trybunałowi
Sprawiedliwosci na zadanie którejkolwiek z zainteresowanych Umawiajacych sie Stron.
Artykuł 53
adne postanowienie niniejszej konwencji nie moze byc interpretowane jako zakazujace Umawiajacej
sie Stronie zastosowania srodków zgodnych z postanowieniami Karty Narodów Zjednoczonych
i ograniczonych wymaganiami sytuacji, które ona uwaza za niezbedne do zapewnienia swego
zewnetrznego lub wewnetrznego bezpieczenstwa.
Artykuł 54
1. Kazde panstwo w chwili podpisywania niniejszej konwencji albo składania dokumentu
ratyfikacyjnego lub przystapienia moze oswiadczyc, ze nie uwaza sie za zwiazanie artykułem 52
niniejszej konwencji. Inne Umawiajace sie Strony nie beda zwiazane artykułem 52 wobec kazdej
Umawiajacej sie Strony, która złozyła takie oswiadczenie.
2. W chwili składania dokumentu ratyfikacyjnego lub przystapienia kazde panstwo moze oswiadczyc
w drodze notyfikacji skierowanej do Sekretarza Generalnego, ze w celu stosowania niniejszej
konwencji zrównuje motorowery z motocyklami (artykuł 1 litera n). Kazde panstwo moze pózniej
cofnac w dowolnym czasie to oswiadczenie w drodze notyfikacji skierowanej do Sekretarza
Generalnego.
3. Oswiadczenia przewidziane w ustepie 2 niniejszego artykułu nabieraja mocy po upływie szesciu
miesiecy od dnia otrzymania odnosnej notyfikacji przez Sekretarza Generalnego lub od dnia wejscia w
zycie konwencji dla panstwa, które złozyło takie oswiadczenie, w zaleznosci od tego, który z tych dni
jest pózniejszy.
4. Kazda zmiana uprzednio wybranego znaku wyrózniajacego, notyfikowanego zgodnie z artykułem
45 ustepem 4 lub artykułem 46 ustepem 3 niniejszej konwencji, nabiera mocy po upływie trzech
miesiecy od dnia otrzymania tej notyfikacji przez Sekretarza Generalnego.
5. Zastrzezenia do niniejszej konwencji oraz jej załaczników, inne niz przewidziane w ustepie 1
niniejszego artykułu, sa dopuszczalne pod warunkiem, ze beda sformułowane na pismie, a jezeli
zostały sformułowane przed złozeniem dokumentu ratyfikacyjnego lub przystapienia - pod warunkiem,
ze zostana potwierdzone w tym dokumencie. Sekretarz Generalny przekaze te zastrzezenia
wszystkim Panstwom, o których mowa w artykule 45 ustepie 1 niniejszej konwencji.
6. Kazda Umawiajaca sie Strona, która sformułowała zastrzezenie lub złozyła oswiadczenie zgodnie
z ustepami 1 lub 4 niniejszego artykułu, moze je cofnac w dowolnym czasie w drodze notyfikacji
skierowanej do Sekretarza Generalnego.
7. Kazde zastrzezenie złozone zgodnie z ustepem 5 niniejszego artykułu:
a) zmienia dla Umawiajacej sie Strony, która zgłosiła to zastrzezenie, postanowienia
konwencji, do których ono sie odnosi, w zakresie tego zastrzezenia;
b) zmienia te postanowienia w tym samym zakresie dla innych Umawiajacych sie Stron
w ich stosunkach z ta Umawiajaca sie Strona, która zgłosiła to zastrzezenie.
Artykuł 55
Oprócz oswiadczen, notyfikacji i zawiadomien przewidzianych w artykułach 49 i 54 niniejszej
konwencji Sekretarz Generalny bedzie zawiadamiał wszystkie panstwa wymienione w artykule 45
ustepie 1 o:
a) podpisaniu, ratyfikacjach i przystapieniach w mysl artykułu 45;
b) notyfikacjach i oswiadczeniach w mysl artykułu 45 ustepu 4 i artykułu 46;
c) datach wejscia w zycie niniejszej konwencji zgodnie z artykułem 47;
d) dacie wejscia w zycie zmian do niniejszej konwencji zgodnie z artykułem 49 ustepami
2 i 5;
e) wypowiedzeniach na podstawie artykułu 50;
f) wygasnieciu niniejszej konwencji zgodnie z artykułem 51.
Artykuł 56
Oryginał niniejszej konwencji, sporzadzony w jednym egzemplarzu w jezykach angielskim, chinskim,
francuskim, hiszpanskim i rosyjskim, które to teksty sa jednakowo autentyczne, zostanie złozony na
przechowanie Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, który przesle
nalezycie uwierzytelnione jego odpisy wszystkim panstwom wymienionym w artykule 45 ustepie 1
niniejszej konwencji.
Na dowód czego nizej podpisani pełnomocnicy, nalezycie upowaznieni przez swoje Rzady, podpisali
niniejsza konwencje.
Sporzadzono w Wiedniu dnia ósmego listopada tysiac dziewiecset szescdziesiatego ósmego roku.
Załacznik Nr 1
WYJATKI OD OBOWIAZKU DOPUSZCZENIA DO RUCHU MIEDZYNARODOWEGO POJAZDÓW
SAMOCHODOWYCH I PRZYCZEP
1. Umawiajace sie Strony moga nie dopuscic na swoich terytoriach do ruchu miedzynarodowego
pojazdów samochodowych, przyczep lub zespołów pojazdów, których masa całkowita lub naciski osi
albo wymiary przekraczaja wielkosci ustalone w ustawodawstwie krajowym dla pojazdów
zarejestrowanych na ich terytoriach. Umawiajace sie Strony, na których terytoriach odbywa sie
miedzynarodowy ruch ciezkich pojazdów, powinny dazyc do zawarcia regionalnych porozumien w celu
dopuszczenia do ruchu miedzynarodowego na drogach danego regionu, z wyjatkiem dróg
drugorzednych, pojazdów i zespołów pojazdów, których masa i wymiary nie przekraczaja wielkosci
ustalonych w tych porozumieniach.
2. W celu stosowania ustepu 1 niniejszego załacznika nie bedzie uwazane za przekroczenie
najwiekszej dopuszczalnej szerokosci wystawanie:
a) opon w poblizu ich styku z ziemia oraz połaczen wskazników cisnienia w oponach;
b) urzadzen przeciwslizgowych nałozonych na koła;
c) lusterek skonstruowanych w ten sposób, ze pod wpływem umiarkowanego nacisku
moga odchylac sie w obu kierunkach, tak aby po odchyleniu nie przekraczały jednak
najwiekszej dopuszczalnej szerokosci;
d) kierunkowskazów umieszczonych z boku i swiateł obrysowych, pod warunkiem ze nie
wystaja one wiecej niz kilka centymetrów;
e) plomb celnych nałozonych na ładunek oraz urzadzen słuzacych do przytwierdzenia
i ochrony tych plomb.
3. Umawiajace sie Strony moga nie dopuscic do ruchu miedzynarodowego na swoich terytoriach
nastepujacych zespołów pojazdów, jezeli ruch takich zespołów jest zabroniony przez ich
ustawodawstwo krajowe:
a) motocykli z przyczepami;
b) zespołów pojazdów składajacych sie z pojazdu samochodowego i kilku przyczep;
c) pojazdów członowych przeznaczonych do przewozu osób.
4. Umawiajace sie Strony moga nie dopuscic do ruchu miedzynarodowego na swoim terytorium
pojazdów samochodowych i przyczep, korzystajacych z odstepstw wymienionych w ustepie 60
załacznika 5 do niniejszej konwencji.
5. Umawiajace sie Strony moga nie dopuscic do ruchu miedzynarodowego na swoim terytorium
motorowerów i motocykli, którymi kierujacy i, jezeli sa - pasazerowie, nie beda zaopatrzeni w kaski
ochronne.
6. Umawiajace sie Strony moga uzaleznic dopuszczenie do ruchu miedzynarodowego na swoim
terytorium kazdego pojazdu samochodowego, innego niz dwukołowy motorower lub dwukołowy
motocykl bez bocznego wózka, od wyposazenia pojazdu samochodowego w urzadzenie wymienione
w ustepie 56 załacznika 5 do niniejszej konwencji, przeznaczone w razie zatrzymania sie na jezdni do
uprzedzenia o niebezpieczenstwie, jakie stanowi pojazd zatrzymany.
7. Umawiajace sie Strony moga uzaleznic dopuszczenie do ruchu miedzynarodowego na niektórych
drogach o trudnych warunkach jazdy lub niektórych obszarach o niekorzystnym dla jazdy
ukształtowaniu terenu, połozonych na ich terytorium, pojazdów samochodowych, których najwieksza
dopuszczalna masa przekracza 3500 kg (7700 funtów), od przestrzegania specjalnych przepisów ich
ustawodawstwa krajowego dotyczacych dopuszczenia na takich drogach lub obszarach
zarejestrowanych przez nie pojazdów o takiej samej najwiekszej dopuszczalnej masie.
8. Umawiajace sie Strony moga nie dopuscic do ruchu miedzynarodowego na swoim terytorium
wszelkich pojazdów samochodowych wyposazonych w asymetryczne swiatła mijania, jezeli swiatła te
nie sa dostosowane do kierunku ruchu obowiazujacego na ich terytorium.
9. Umawiajace sie Strony moga nie dopuscic do ruchu miedzynarodowego na swoim terytorium
kazdego pojazdu samochodowego lub kazdej przyczepy złaczonej z pojazdem samochodowym, które
maja inny znak wyrózniajacy niz znak przewidziany dla tego pojazdu w artykule 37 niniejszej
konwencji.
Załacznik Nr 2
NUMER REJESTRACYJNY POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I PRZYCZEP W RUCHU
MIEDZYNARODOWYM
1. Numer rejestracyjny, o którym mowa w artykułach 35 i 36 konwencji, powinien składac sie z cyfr lub
z cyfr i liter. Cyfry powinny byc cyframi arabskimi, a litery powinny byc duzymi literami alfabetu
łacinskiego. Moga byc jednak stosowane inne cyfry lub alfabety, lecz numer rejestracyjny powinien
byc wówczas powtórzony cyframi arabskimi i duzymi literami alfabetu łacinskiego.
2. Numer rejestracyjny powinien byc zestawiony i umieszczony w taki sposób, aby w normalnym
swietle dziennym był czytelny z odległosci, co najmniej 40 m (130 stóp) dla obserwatora znajdujacego
sie na osi stojacego pojazdu. Jednakze Umawiajace sie Strony moga zmniejszyc te minimalna
odległosc dla rejestrowanych przez nie motocykli oraz specjalnych kategorii pojazdów
samochodowych, na których umieszczenie numerów rejestracyjnych o wymiarach wystarczajacych na
ich odczytanie z odległosci 40 m (130 stóp) byłoby trudne.
3. Jezeli numer rejestracyjny jest umieszczony na specjalnej tablicy, tablica ta powinna byc płaska
i umieszczona w płaszczyznie pionowej lub prawie pionowej oraz prostopadle do srodkowego
podłuznego przekroju pojazdu. Jezeli numer jest umieszczony lub wymalowany na pojezdzie, to
powierzchnia, na której jest on umieszczony lub wymalowany, powinna byc płaska i pionowa lub
prawie płaska i pionowa oraz prostopadła do srodkowego podłuznego przekroju pojazdu.
4. Z zastrzezeniem postanowien artykułu 32 ustepu 5 konwencji tablica lub powierzchnia, na której
numer rejestracyjny jest umieszczony lub wymalowany, moze byc wykonana z materiału
odblaskowego.
Załacznik Nr 3
ZNAK WYRÓNIAJACY POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I PRZYCZEP W RUCHU
MIEDZYNARODOWYM
1. Znak wyrózniajacy, wymieniony w artykule 37 konwencji, powinien składac sie z jednej do trzech
duzych liter alfabetu łacinskiego. Litery powinny miec wysokosc co najmniej 0,08 m (3,1 cala);
szerokosc kreski tych liter powinna wynosic co najmniej 0,01 m (0,4 cala). Litery powinny byc koloru
czarnego, wymalowane na białym tle majacym forme elipsy, której dłuzsza os powinna byc pozioma.
2. Jezeli znak wyrózniajacy składa sie tylko z jednej litery, dłuzsza os elipsy moze byc pionowa.
3. Znak wyrózniajacy nie powinien byc właczony do numeru rejestracyjnego lub umieszczony w taki
sposób, ze mogłoby to prowadzic do pomylenia go z numerem rejestracyjnym lub zmniejszac jego
czytelnosc.
4. Na motocyklach i ich przyczepach wymiary osi elipsy powinny wynosic co najmniej 0,175 m (6,9
cala) oraz 0,115 m (4,5 cala). Na innych pojazdach samochodowych i ich przyczepach wymiary osi
elipsy powinny wynosic co najmniej:
a) 0,24 m (9,4 cala) i 0,145 m (5,7 cala), jezeli znak wyrózniajacy składa sie z trzech liter;
b) 0,175 m (6,9 cala) i 0,115 m (4,5 cala), jezeli znak wyrózniajacy składa sie z mniej niz
trzech liter.
5. Postanowienia ustepu 3 załacznika 2 maja zastosowanie do znaku wyrózniajacego umieszczonego
na pojazdach.
Załacznik Nr 4
CECHY TOSAMOSCI POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I PRZYCZEP W RUCHU
MIEDZYNARODOWYM
1. Cechy tozsamosci powinny obejmowac:
a) w przypadku pojazdów samochodowych:
i) nazwe lub znak fabryczny producenta pojazdu;
ii) na podwoziu albo w braku podwozia na nadwoziu - numer fabryczny lub
numer serii wytwórni;
iii) na silniku - numer silnika, jezeli taki numer jest umieszczony na nim przez
wytwórnie;
b) w przypadku przyczepy - dane wyzej wymienione pod literami i) oraz ii);
c) w przypadku motoroweru - pojemnosc skokowa cylindra i znak "CM".
2. Cechy wymienione w ustepie 1 niniejszego załacznika powinny byc umieszczone w miejscach
dostepnych oraz powinny byc łatwo czytelne; ponadto powinny byc takie, aby ich nie mozna było
zmienic lub usunac. Litery i cyfry zawarte w cechach powinny byc wyłacznie literami alfabetu
łacinskiego lub tzw. kursywy angielskiej i cyframi arabskimi albo powinny byc powtórzone w tej formie.
Załacznik Nr 5
WARUNKI TECHNICZNE DOTYCZACE POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I PRZYCZEP
1. Umawiajace sie Strony, które zgodnie z art. 1 lit. n) niniejszej konwencji złozyły oswiadczenie o
zrównaniu z motocyklami trzykołowych pojazdów, których ciezar własny nie przekracza 400 kg (900
funtów), powinny podporzadkowac te pojazdy postanowieniom niniejszego załacznika dotyczacym
badz motocykli, badz innych pojazdów samochodowych.
2. W rozumieniu niniejszego załacznika okreslenie "przyczepa" stosuje sie wyłacznie do przyczep
przeznaczonych do łaczenia z pojazdem samochodowym.
3. Nie naruszajac postanowien artykułu 3 ustepu 2 litera a) niniejszej konwencji, kazda Umawiajaca
sie Strona moze poddac pojazdy samochodowe, które rejestruje, oraz przyczepy, które dopuszcza do
ruchu zgodnie ze swoim ustawodawstwem wewnetrznym, przepisom uzupełniajacym lub bardziej
rygorystycznym niz postanowienia niniejszego załacznika.
Rozdział I
Hamowanie
4. W rozumieniu niniejszego rozdziału:
a) okreslenie "koła jednej osi" oznacza koła umieszczone symetrycznie lub prawie
symetrycznie w stosunku do srodkowego podłuznego przekroju pojazdu, nawet
wtedy, gdy nie sa umieszczone na tej samej osi (os podwójna uwaza sie za dwie
osie);
b) okreslenie "hamulec roboczy" oznacza urzadzenie uzywane zwykle w celu
zmniejszenia szybkosci i zatrzymania pojazdu;
c) okreslenie "hamulec postojowy" oznacza urzadzenie uzywane w celu utrzymania
pojazdu w stanie unieruchomionym podczas nieobecnosci kierujacego lub utrzymania
w takim stanie odłaczonej przyczepy;
d) okreslenie "hamulec awaryjny" oznacza urzadzenie przeznaczone do zmniejszenia
szybkosci i zatrzymania pojazdu w razie niesprawnosci hamulca zasadniczego.
A. Hamowanie pojazdów samochodowych innych niz motocykle
5. Kazdy pojazd samochodowy inny niz motocykl powinien byc zaopatrzony w hamulce łatwe do
uruchomienia przez kierujacego z jego miejsca w pojezdzie. Hamulce te powinny spełniac
nastepujace trzy funkcje hamowania:
a) hamulec roboczy powinien pozwalac na zmniejszenie szybkosci i bezpieczne
zatrzymanie pojazdu w sposób pewny, szybki i skuteczny, bez wzgledu na stan
załadowania oraz wzniesienia lub spadku drogi, po której ten pojazd jedzie;
b) hamulec postojowy powinien pozwalac na utrzymanie pojazdu unieruchomionego, bez
wzgledu na stan załadowania, na wzniesieniu lub spadku, wynoszacym 16%, przy
czym powierzchnie czynne hamulca powinny pozostawac zacisniete pod wpływem
wyłacznie mechanicznego urzadzenia zaciskajacego;
c) hamulec awaryjny powinien pozwalac na zmniejszenie szybkosci i zatrzymanie
pojazdu na dostatecznie krótkim odcinku bez wzgledu na stan jego załadowania,
nawet w razie niesprawnosci hamulca zasadniczego.
6. Z zastrzezeniem postanowien ustepu 5 niniejszego załacznika urzadzenia spełniajace trzy funkcje
hamowania (hamulec roboczy, hamulec awaryjny i hamulec postojowy) moga miec czesci wspólne;
kombinacje przyrzadów sterowania dopuszcza sie pod warunkiem, ze pozostana dwa odrebne
przyrzady sterowania.
7. Hamulec roboczy powinien działac na wszystkie koła pojazdu; jednakze w pojazdach posiadajacych
wiecej niz dwie osie koła jednej osi moga nie byc hamowane.
8. Hamulec awaryjny powinien działac przynajmniej na jedno koło z kazdej strony srodkowego
podłuznego przekroju pojazdu; to samo postanowienie ma zastosowanie do hamulca postojowego.
9. Hamulec roboczy i hamulec postojowy powinny działac na powierzchnie hamujace trwale złaczone
z kołami za pomoca wystarczajaco wytrzymałych czesci.
10. adna z powierzchni hamujacych nie powinna miec mozliwosci oddzielania sie od kół. Jednakze
dopuszcza sie mozliwosc takiego oddzielania sie dla niektórych powierzchni hamujacych, pod
warunkiem ze:
a) jest ono krótkotrwałe, na przykład podczas zmiany biegu;
b) w odniesieniu do hamulca postojowego jest ono mozliwe tylko na skutek działania
kierujacego; oraz
c) w odniesieniu do hamulca zasadniczego lub pomocniczego zostaje zachowana
mozliwosc stałego hamowania ze skutecznoscia przepisana zgodnie z ust. 5
niniejszego załacznika.
B. Hamowanie przyczep
11. Bez naruszania postanowien ustepu 17 lit. e) niniejszego załacznika, kazda przyczepa,
z wyjatkiem przyczepy lekkiej, powinna byc wyposazona w nastepujace hamulce:
a) hamulec roboczy pozwalajacy na zmniejszenie szybkosci pojazdu i zatrzymanie go
w sposób bezpieczny, szybki i skuteczny bez wzgledu na stan załadowania oraz
stopien wzniesienia lub spadku drogi, po której pojazd jedzie,
b) hamulec postojowy pozwalajacy na utrzymanie pojazdu unieruchomionego, bez
wzgledu na stan załadowania, na wzniesieniu lub spadku wynoszacym 16%, przy
czym powierzchnie czynne hamulca powinny pozostawac zacisniete pod wpływem
wyłacznie mechanicznego urzadzenia zaciskajacego. Postanowienie to nie ma
zastosowania do przyczep, które nie moga byc odłaczone od pojazdu ciagnacego bez
uzycia narzedzi, pod warunkiem ze beda spełnione wymagania dotyczace hamulca
postojowego w zespole pojazdów.
12. Urzadzenia spełniajace dwie funkcje hamowania (zasadnicza i postojowa) moga miec czesci
wspólne.
13. Hamulec roboczy powinien działac na wszystkie koła przyczepy.
14. Hamulec roboczy powinien pozwalac na uruchomienie go przez przyrzad sterowania hamulca
zasadniczego pojazdu ciagnionego; jezeli jednak najwieksza dopuszczalna masa przyczepy nie
przekracza 3500 kg (7700 funtów), to hamulec moze byc tego rodzaju, ze podczas ruchu jest
wprawiany w działanie na skutek tylko samego zblizenia przyczepy do pojazdu ciagnacego
(hamowanie siła bezwładnosci).
15. Hamulec roboczy i hamulec postojowy powinny działac na powierzchnie hamujace trwale złaczone
z kołami za pomoca wystarczajaco wytrzymałych czesci.
16. Urzadzenia hamujace powinny zapewniac mozliwosc samoczynnego zatrzymania przyczepy
w razie rozerwania sie urzadzenia sprzegajacego podczas ruchu. Jednakze postanowienie to nie ma
zastosowania do jednoosiowych lub dwuosiowych przyczep o rozstawie osi mniejszym niz 1 m (40
cali), pod warunkiem ze ich najwieksza dopuszczalna masa nie przekracza 1500 kg (3300 funtów)
oraz ze - z wyjatkiem naczep - oprócz głównego urzadzenia sprzegajacego sa wyposazone
w urzadzenie sprzegajace dodatkowe, przewidziane w ustepie 58 niniejszego załacznika.
C. Hamowanie zespołów pojazdów
17. W uzupełnieniu postanowien czesci A i B niniejszego rozdziału dotyczacych pojazdów
pojedynczych (pojazdów samochodowych i przyczep) do zespołów tych pojazdów maja zastosowanie
nastepujace postanowienia:
a) urzadzenia hamujace kazdego z pojazdów, tworzacych zespół, powinny byc
skoordynowane;
b) działanie hamulca roboczego powinno byc odpowiednio rozłozone pomiedzy
pojazdami tworzacymi zespół i zsynchronizowane;
c) najwieksza dopuszczalna masa przyczepy nie wyposazonej w hamulec roboczy nie
moze przekraczac połowy sumy masy własnego pojazdu ciagnacego i masy kierowcy.
D. Hamowanie motocykli
18. a) Kazdy motocykl powinien byc wyposazony w dwa urzadzenia hamujace: jedno
działajace co najmniej na koło lub koła tylne, a drugie na koło lub koła przednie; jezeli
motocykl jest połaczony z bocznym wózkiem, nie wymaga sie hamowania koła tego
wózka. Te urzadzenia hamowania powinny pozwalac na zmniejszenie szybkosci
motocykla oraz zatrzymanie go w sposób bezpieczny, szybki i skuteczny, bez
wzgledu na stan załadowania oraz stopien wzniesienia lub spadku drogi, po której on
jedzie.
b) Oprócz urzadzen przewidzianych pod litera a) niniejszego ustepu motocykl majacy
trzy koła umieszczone symetrycznie w stosunku do srodkowego podłuznego przekroju
pojazdu powinien byc wyposazony w hamulec postojowy, odpowiadajacy warunkom
wymienionym w ustepie 5 litera b) niniejszego załacznika.
Rozdział II
Swiatła i urzadzenia odblaskowe
19. W rozumieniu niniejszego rozdziału okreslenie:
"swiatło drogowe" - oznacza swiatło pojazdu przeznaczone do oswietlenia drogi z przodu
pojazdu na znaczna odległosc;
"swiatło mijania" - oznacza swiatło pojazdu przeznaczone do oswietlenia drogi z przodu
pojazdu bez oslepiania lub przeszkadzania kierujacym nadjezdzajacym z przeciwka lub innym
uzytkownikom drogi;
"swiatło pozycyjne przednie" - oznacza swiatło pojazdu przeznaczone do sygnalizowania
obecnosci i szerokosci pojazdu widzianego z przodu;
"swiatło pozycyjne tylne" - oznacza swiatło pojazdu przeznaczone do sygnalizowania
obecnosci i szerokosci pojazdu widzianego z tyłu;
swiatło hamowania - "stop" - oznacza swiatło pojazdu przeznaczone do sygnalizowania innym
uzytkownikom drogi, znajdujacym sie z tyłu tego pojazdu, ze kierujacy wprowadził w działanie
hamulec zasadniczy;
"swiatło przeciwmgłowe" - oznacza swiatło przeznaczone do polepszenia oswietlenia drogi
podczas mgły, opadów sniegu, gwałtownej ulewy lub burzy piaskowej;
"swiatło cofania" - oznacza swiatło pojazdu przeznaczone do oswietlenia drogi z tyłu pojazdu
oraz ostrzegania innych uzytkowników drogi, ze pojazd cofa sie lub zamierza sie cofac;
"swiatło zmiany kierunku ruchu" (kierunkowskazy) - oznacza swiatło pojazdu przeznaczone do
sygnalizowania innym uzytkownikom drogi, ze kierujacy zamierza zmienic kierunek ruchu
w prawo lub w lewo;
"swiatło odblaskowe" - oznacza urzadzenie przeznaczone do sygnalizowania obecnosci
pojazdu przez odbijanie swiatła wysyłanego przez zródło swiatła nie zwiazane z tym
pojazdem, przy czym obserwator znajduje sie blisko tego zródła;
"powierzchnia oswietlajaca" - oznacza dla swiateł widoczna powierzchnie wysyłajaca swiatło,
a dla swiateł odblaskowych - widoczna powierzchnie odbijajaca swiatło.
20. Barwy swiateł wymienionych w niniejszym rozdziale powinny byc, w miare mozliwosci, zgodne
z okresleniami podanymi w dodatku do niniejszego załacznika.
21. Kazdy pojazd samochodowy, z wyjatkiem motocykli, który na płaskiej drodze moze osiagnac
szybkosc przekraczajaca 40 km (25 mil) na godzine, powinien byc wyposazony z przodu w parzysta
liczbe białych lub zółtych selektywnych swiateł drogowych, zdolnych do nalezytego oswietlenia drogi w
nocy podczas dobrej pogody na odległosc co najmniej 100 m (325 stóp) przed pojazdem. Zewnetrzne
krawedzie powierzchni oswietlajacych swiateł drogowych nie moga w zadnym razie znajdowac sie
blizej zewnetrznej krawedzi pojazdu niz zewnetrzne krawedzie powierzchni oswietlajacych swiateł
mijania.
22. Kazdy pojazd samochodowy, z wyjatkiem motocykli, który na płaskiej drodze moze osiagna
szybkosc przekraczajaca 10 km (6 mil) na godzine, powinien byc wyposazony z przodu w dwa białe
lub zółte selektywne swiatła mijania, zdolne do nalezytego oswietlenia drogi w nocy podczas dobrej
pogody na odległosc co najmniej 40 m (130 stóp) przed pojazdem. Z kazdej strony punkt powierzchni
oswietlajacej najbardziej oddalony od srodkowego podłuznego przekroju pojazdu nie powinien
znajdowac sie dalej niz 0,40 m (16 cali) od bocznej krawedzi obrysu pojazdu. Pojazd samochodowy
nie moze miec wiecej niz dwa swiatła mijania. Swiatła mijania powinny byc ustawione w taki sposób,
aby odpowiadały okresleniu ustalonemu w ustepie 19 niniejszego załacznika.
23. Kazdy pojazd samochodowy, inny niz dwukołowy motocykl bez bocznego wózka, powinien byc
wyposazony z przodu w dwa białe swiatła pozycyjne; dopuszcza sie jednak z przodu zółte selektywne
swiatła pozycyjne, połaczone ze swiatłami drogowymi lub swiatłami mijania, które wysyłaja zółte
selektywne swiatła. Jezeli te swiatła pozycyjne sa jedynymi swiatłami zapalonymi z przodu pojazdu,
powinny byc widoczne w nocy podczas dobrej pogody na odległosc co najmniej 300 m (1000 stóp),
bez oslepiania lub przeszkadzania innym uzytkownikom drogi. Z kazdej strony punkt powierzchni
oswietlajacej najbardziej oddalony od srodkowego podłuznego przekroju pojazdu nie powinien
znajdowac sie dalej niz 0,40 m (16 cali) od bocznej krawedzi obrysu pojazdu.
24. a) Kazdy pojazd samochodowy, inny niz dwukołowy motocykl bez bocznego wózka,
powinien byc wyposazony z tyłu w parzysta liczbe czerwonych swiateł pozycyjnych
widocznych w nocy podczas dobrej pogody na odległosc co najmniej 300 m (1000
stóp), bez oslepiania lub przeszkadzania innym uzytkownikom drogi. Z kazdej strony
punkt powierzchni oswietlajacej najbardziej oddalony od srodkowego podłuznego
przekroju pojazdu nie powinien znajdowac sie dalej niz 0,40 m (16 cali) od bocznej
krawedzi obrysu pojazdu.
b) Kazda przyczepa powinna byc wyposazona z tyłu w parzysta liczbe czerwonych
swiateł pozycyjnych widocznych w nocy podczas dobrej pogody na odległosc co
najmniej 300 m (1000 stóp), bez oslepiania lub przeszkadzania innym uzytkownikom
drogi. Z kazdej strony punkt powierzchni oswietlajacej najbardziej oddalony od
srodkowego podłuznego przekroju przyczepy nie powinien znajdowac sie dalej niz
0,40 m (16 cali) od bocznej krawedzi obrysu przyczepy. Jednakze przyczepy, których
dopuszczalna szerokosc nie przekracza 0,80 m (32 cale), moga byc wyposazone
tylko w jedno takie swiatło, jezeli sa one przyczepione z tyłu dwukołowego motocykla
bez bocznego wózka.
25. Kazdy pojazd samochodowy lub przyczepa, majace numer rejestracyjny z tyłu, powinny byc
wyposazone w urzadzenie słuzace do oswietlenia tego numeru w taki sposób, aby numer oswietlony
za pomoca tego urzadzenia był czytelny w nocy podczas dobrej pogody i przy zatrzymanym pojezdzie
z odległosci 20 m (65 stóp) od tyłu tego pojazdu; jednakze kazda Umawiajaca sie Strona moze
zmniejszyc te minimalna odległosc w nocy w takiej samej proporcji i dla tych samych pojazdów, dla
których zgodnie z ustepem 2 załacznika 2 do niniejszej konwencji zmniejszyła te minimalna odległosc
w dzien.
26. Połaczenia elektryczne we wszystkich pojazdach samochodowych (łacznie z motocyklami) oraz
we wszystkich zespołach składajacych sie z pojazdu samochodowego i jednej lub wiecej przyczep
powinny byc tak urzadzone, aby swiatła drogowe, swiatła mijania, swiatła przeciwmgłowe i przednie
swiatła pozycyjne pojazdu samochodowego oraz urzadzenie oswietlajace wymienione wyzej w ustepie
25 nie mogły byc właczone bez jednoczesnego właczenia tylnych swiateł pozycyjnych pojazdu
samochodowego lub ostatniego pojazdu wchodzacego w skład zespołu pojazdów.
Jednakze postanowienie to nie ma zastosowania do swiateł drogowych lub swiateł mijania, jezeli sa
one uzywane do dawania swietlnych sygnałów ostrzegawczych, wymienionych w artykule 33 ustepie 5
niniejszej konwencji. Ponadto połaczenia elektryczne powinny byc tak urzadzone, aby swiatła
pozycyjne przednie pojazdu samochodowego właczały sie zawsze przy właczaniu swiateł mijania,
swiateł drogowych lub swiateł przeciwmgłowych.
27. Kazdy pojazd samochodowy, inny niz dwukołowy motocykl bez bocznego wózka, powinien byc
wyposazony z tyłu co najmniej w dwa czerwone swiatła odblaskowe w kształcie innym niz trójkatny.
Z kazdej strony punkt powierzchni oswietlajacej najbardziej oddalony od srodkowego, podłuznego
przekroju pojazdu nie powinien znajdowac sie dalej niz 0,40 m (16 cali) od bocznej krawedzi obrysu
pojazdu. Swiatła odblaskowe powinny byc widoczne dla kierujacego pojazdem w nocy podczas dobrej
pogody z odległosci, co najmniej 150 m (500 stóp), jezeli sa oswietlone swiatłami drogowymi tego
pojazdu.
28. Kazda przyczepa powinna byc wyposazona z tyłu, co najmniej w dwa czerwone swiatła
odblaskowe. Te swiatła odblaskowe powinny miec kształt równobocznego trójkata z wierzchołkiem
skierowanym do góry i jednym bokiem poziomym, przy czym długosc boku powinna wynosic, co
najmniej 0,15 m (6 cali) i nie wiecej niz 0,20 m (8 cali); wewnatrz tego trójkata nie moze znajdowac sie
zaden sygnał swietlny. Te swiatła odblaskowe powinny spełniac warunki widocznosci ustalone wyzej
w ustepie 27. Z kazdej strony punkt powierzchni oswietlajacej najbardziej oddalony od srodkowego
podłuznego przekroju przyczepy nie powinien znajdowac sie dalej niz 0,40 m (16 cali) od bocznych
krawedzi obrysu przyczepy. Jednakze przyczepy, których szerokosc całkowita nie przekracza 0,80 m
(32 cale), moga byc wyposazone tylko w jedno swiatło odblaskowe, jezeli sa przyczepione do
dwukołowego motocykla bez bocznego wózka.
29. Kazda przyczepa powinna byc wyposazona z przodu w dwa białe swiatła odblaskowe o kształcie
innym niz trójkatny. Te swiatła odblaskowe powinny odpowiadac warunkom umieszczenia
i widocznosci ustalonym wyzej w ustepie 27.
30. Przyczepa powinna byc wyposazona z przodu w dwa białe swiatła pozycyjne, jezeli jej szerokosc
przekracza 1,60 m (5 stóp 2 cale). Przednie swiatła pozycyjne tak przewidziane powinny byc
umieszczone mozliwie najblizej bocznych krawedzi obrysu przyczepy, a w kazdym razie w taki
sposób, aby punkt powierzchni oswietlajacej najbardziej oddalony od srodkowego podłuznego
przekroju przyczepy nie znajdował sie dalej niz 0,15 m (6 cali) od tych krawedzi.
31. Kazdy pojazd samochodowy, z wyjatkiem dwukołowych motocykli z wózkiem lub bez bocznego
wózka, który na płaskiej drodze moze osiagnac szybkosc przekraczajaca 25 km (15 mil) na godzine,
powinien byc wyposazony z tyłu w dwa czerwone swiatła hamowania (stop), których natezenie
powinno byc wyraznie wieksze od natezenia tylnych swiateł pozycyjnych. To samo postanowienie ma
zastosowanie do kazdej przyczepy bedacej ostatnim pojazdem wchodzacym w skład zespołu
pojazdów; jednakze nie wymaga sie wyposazenia w swiatła hamowania (stop) małych przyczep,
których wymiary sa takie, ze swiatła hamowania (stop) pojazdu ciagnacego pozostaja widoczne.
32. Z zastrzezeniem, ze Umawiajace sie Strony, które zgodnie z artykułem 54 ustepem 2 niniejszej
konwencji złozyły oswiadczenie o zrównaniu motorowerów z motocyklami, moga zwalniac motorowery
od obowiazku przestrzegania wszystkich lub niektórych ponizszych postanowien:
a) kazdy dwukołowy motocykl z wózkiem lub bez bocznego wózka powinien byc
wyposazony w jedno swiatło mijania odpowiadajace pod wzgledem barwy
i widocznosci postanowieniom ustalonym wyzej w ustepie 22;
b) kazdy dwukołowy motocykl z wózkiem lub bez bocznego wózka, który na płaskiej
drodze moze osiagnac szybkosc przekraczajaca 40 km (25 mil) na godzine, powinien
oprócz swiatła mijania byc wyposazony co najmniej w jedno swiatło drogowe
odpowiadajace pod wzgledem barwy i widocznosci warunkom ustalonym wyzej
w ustepie 21; jezeli ten motocykl ma wiecej niz jedno swiatło drogowe, swiatła te
powinny byc mozliwie najbardziej zblizone do siebie;
c) dwukołowy motocykl z bocznym wózkiem lub bez takiego wózka nie powinien byc
wyposazony w wiecej niz jedno swiatło mijania ani nie wiecej niz w dwa swiatła
drogowe.
33. Kazdy dwukołowy motocykl bez bocznego wózka moze byc wyposazony z przodu w jedno lub dwa
swiatła pozycyjne, odpowiadajace pod wzgledem barwy i widocznosci warunkom ustalonym wyzej
w ustepie 23. Jezeli motocykl ma dwa przednie swiatła pozycyjne, swiatła te powinny byc mozliwie
najbardziej zblizone do siebie. Dwukołowy motocykl bez bocznego wózka nie powinien byc
wyposazony w wiecej niz dwa przednie swiatła pozycyjne.
34. Kazdy dwukołowy motocykl bez bocznego wózka powinien byc wyposazony z tyłu w jedno tylne
swiatło pozycyjne, odpowiadajace pod wzgledem barwy i widocznosci warunkom ustalonym wyzej
w ustepie 24 litera a).
35. Kazdy dwukołowy motocykl bez bocznego wózka powinien byc wyposazony z tyłu w jedno swiatło
odblaskowe, odpowiadajace pod wzgledem barwy i widocznosci warunkom ustalonym wyzej
w ustepie 27.
36. Z zastrzezeniem, ze Umawiajace sie Strony, które zgodnie z artykułem 54 ustepem 2 konwencji
złozyły oswiadczenie o zrównaniu motorowerów z motocyklami, moga zwolnic dwukołowe motorowery
z bocznym wózkiem lub bez niego od obowiazku przestrzegania ponizszego postanowienia, kazdy
dwukołowy motocykl z wózkiem bocznym lub bez niego powinien byc wyposazony w swiatło
hamowania (stop) odpowiadajace postanowieniom powyzszego ustepu 31.
37. Bez naruszenia postanowien dotyczacych swiateł i urzadzen, przewidzianych dla dwukołowych
motocykli bez bocznego wózka, kazdy boczny wózek złaczony z dwukołowym motocyklem powinien
byc wyposazony z przodu w przednie swiatło pozycyjne, odpowiadajace pod wzgledem barwy
i widocznosci warunkom ustalonym wyzej w ustepie 23, a z tyłu - w tylne swiatło pozycyjne,
odpowiadajace pod wzgledem barwy i widocznosci warunkom ustalonym wyzej w ustepie 24 litera a)
oraz w swiatło odblaskowe, odpowiadajace pod wzgledem barwy i widocznosci warunkom ustalonym
wyzej w ustepie 27. Połaczenia elektryczne powinny byc urzadzone w taki sposób, aby przednie
swiatło pozycyjne i tylne swiatło pozycyjne bocznego wózka właczały sie jednoczesnie z tylnymi
swiatłami pozycyjnymi motocykla. W zadnym razie boczny wózek nie moze miec swiatła drogowego
ani swiatła mijania.
38. Pojazdy samochodowe majace trzy koła umieszczone symetrycznie w stosunku do srodkowego
podłuznego przekroju pojazdu, które stosownie do artykułu 1 litera a) niniejszej konwencji zostały
zrównane z motocyklami, powinny byc wyposazone w urzadzenia przewidziane wyzej w ustepach 21,
22, 23, 24 a), 27 i 31. Jezeli jednak szerokosc takiego pojazdu nie przekracza 1,30 m (4 stopy 3 cale),
wystarcza jedno swiatło drogowe i jedno swiatło mijania. W tym wypadku nie maja zastosowania
postanowienia dotyczace odległosci powierzchni oswietlajacej od zewnetrznej krawedzi pojazdu.
39. Kazdy pojazd samochodowy, z wyjatkiem tych, którymi kierujacy moga za pomoca reki dawac
sygnały o zmianie kierunku ruchu, widoczne ze wszystkich stron dla innych uzytkowników drogi,
powinien byc wyposazony w stałe kierunkowskazy ze swiatłem migajacym barwy zółtej
samochodowej, umieszczone parami na pojezdzie oraz widoczne w dzien i w nocy dla uzytkowników
drogi zainteresowanych ruchem pojazdu. Czestotliwosc migania tych swiateł powinna wynosic
90 błysków na minute z tolerancja 30.
40. Jezeli na pojezdzie samochodowym, innym niz dwukołowy motocykl z wózkiem bocznym lub bez
niego, sa zainstalowane swiatła przeciwmgłowe, to swiatła te powinny miec barwe biała lub zółta
selektywna, powinny byc dwa i powinny byc umieszczone w taki sposób, aby zaden punkt ich
powierzchni oswietlajacej nie znajdował sie wyzej niz najwyzej połozony punkt powierzchni
oswietlajacej swiateł mijania oraz aby z kazdej strony punkt powierzchni oswietlajacej, najbardziej
oddalony od srodkowego podłuznego przekroju pojazdu, nie znajdował sie dalej niz 0,40 m (16 cali)
od bocznych krawedzi obrysu pojazdu.
41. adne swiatło cofania nie powinno oslepiac lub przeszkadzac innym uzytkownikom drogi. Jezeli
swiatło cofania znajduje sie na pojezdzie samochodowym, swiatło to powinno miec barwe biała, zółta
samochodowa lub zółta selektywna. Urzadzenie słuzace do zapalania tego swiatła powinno byc
urzadzone w taki sposób, aby swiatło mogło zapalac sie tylko przy właczonym tylnym biegu.
42. adne swiatło umieszczone na pojezdzie samochodowym lub przyczepie, inne niz swiatło
kierunkowskazów, nie powinno byc swiatłem migajacym, z wyjatkiem swiateł stosowanych zgodnie
z ustawodawstwem krajowym Umawiajacych sie Stron w celu oznaczenia pojazdów lub zespołu
pojazdów, które nie sa zobowiazane do przestrzegania ogólnych zasad ruchu drogowego lub których
obecnosc na drodze wymaga od innych uzytkowników drogi szczególnej ostroznosci, a mianowicie
pojazdów uprzywilejowanych w ruchu, pojazdów poruszajacych sie w kolumnach, pojazdów
o wyjatkowych rozmiarach oraz pojazdów i maszyn samobieznych, słuzacych do budowy i utrzymania
dróg. Umawiajace sie Strony moga jednak dopuscic lub nakazac, aby wszystkie lub niektóre swiatła -
z wyjatkiem swiateł czerwonych - były swiatłami migajacymi, majacymi ostrzegac o istnieniu
szczególnego niebezpieczenstwa, które chwilowo stanowi pojazd.
43. W rozumieniu postanowien niniejszego załacznika uwaza sie:
a) za jedno swiatło - kazda kombinacje dwu lub wiecej swiateł, takich samych lub
róznych, lecz spełniajacych jednakowa funkcje i majacych te sama barwe, których rzut
powierzchni oswietlajacych na pionowa płaszczyzne prostopadła do srodkowego
podłuznego przekroju pojazdu zajmuje nie mniej niz 50% powierzchni najmniejszego
prostokata opisanego na rzutach wymienionych powierzchni oswietlajacych;
b) za dwa swiatła lub za jedna pare swiateł - jedna powierzchnie oswietlajaca w kształcie
pasma, jezeli jest ono umieszczone symetrycznie w stosunku do srodkowego
podłuznego przekroju pojazdu oraz jezeli rozciaga sie co najmniej na odległosc
0,40 m (16 cali) od bocznych krawedzi obrysu pojazdu z kazdej jego strony, a jego
długosc wynosi co najmniej 0,80 m (32 cale). Oswietlenie tej powierzchni powinno byc
zapewnione przynajmniej przez dwa zródła swiatła umieszczone mozliwie najblizej jej
krawedzi. Powierzchnia oswietlajaca moze składac sie z zespołu elementów
połozonych obok siebie w ten sposób, aby rzuty powierzchni oswietlajacych róznych
elementów na pionowa płaszczyzne prostopadła do srodkowego podłuznego
przekroju pojazdu zajmowały nie mniej niz 50% powierzchni najmniejszego prostokata
opisanego na rzutach wymienionych elementów oswietlajacych.
44. Swiatła znajdujace sie na jednym pojezdzie, spełniajace jednakowa funkcje i skierowane w tym
samym kierunku, powinny byc jednakowej barwy. Swiatła i swiatła odblaskowe, których liczba jest
parzysta, powinny byc umieszczone symetrycznie w stosunku do srodkowego podłuznego przekroju
pojazdu; nie dotyczy to pojazdów, których zewnetrzny kształt nie jest symetryczny. Kazda para swiateł
powinna miec jednakowe natezenie oswietlenia.
45. Swiatła o róznym przeznaczeniu oraz - z zastrzezeniem postanowien innych ustepów niniejszego
rozdziału - swiatła i swiatła odblaskowe moga byc zgrupowane lub właczone do jednego urzadzenia,
pod warunkiem, ze kazde z tych swiateł i swiateł odblaskowych spełnia odpowiadajace mu
postanowienia niniejszego załacznika.
Rozdział III
Inne postanowienia
Układ kierowniczy
46. Kazdy pojazd samochodowy powinien byc wyposazony w wytrzymały układ kierowniczy,
pozwalajacy kierujacemu na łatwa, szybka i niezawodna zmiane kierunku ruchu pojazdu.
Lusterko
47. Kazdy pojazd samochodowy, inny niz dwukołowy motocykl z wózkiem bocznym lub bez niego,
powinien byc wyposazony w jedno lub kilka lusterek umozliwiajacych obserwacje drogi z tyłu: liczba,
wielkosc i rozmieszczenie tych lusterek powinny byc takie, aby umozliwiały kierujacemu obserwacje
ruchu z tyłu pojazdu.
Dzwiekowe urzadzenie ostrzegawcze
48. Kazdy pojazd samochodowy powinien byc wyposazony co najmniej w jedno dzwiekowe
urzadzenie ostrzegawcze o dostatecznej mocy. Dzwiek urzadzenia ostrzegawczego powinien byc
ciagły, jednolity i nieprzerazliwy. Pojazdy uprzywilejowane w ruchu i pojazdy słuzace do publicznego
przewozu osób moga miec dodatkowe dzwiekowe urzadzenia sygnalizacyjne nie odpowiadajace
powyzszym wymaganiom.
Wycieraczka szyby przedniej
49. Kazdy pojazd samochodowy wyposazony w szybe przednia, której wielkosc i kształt sa takie, ze
kierujacy moze normalnie ze swego miejsca widziec droge z przodu wyłacznie przez przezroczyste
czesci tej przedniej szyby, powinien byc wyposazony, co najmniej w jedna skuteczna i wytrzymała
wycieraczke odpowiednio umieszczona, której działanie nie wymaga stałej interwencji kierujacego.
Urzadzenie do zmywania szyby przedniej
50. Kazdy pojazd samochodowy, który powinien byc wyposazony co najmniej w jedna wycieraczke
szyby przedniej, powinien takze byc wyposazony w urzadzenie do zmywania szyby przedniej.
Szyba przednia i szyby
51. Na kazdym pojezdzie samochodowym i na kazdej przyczepie:
a) tworzywa przezroczyste, stanowiace elementy scian zewnetrznych pojazdu, łacznie z
szyba przednia, albo wewnetrznych scianek działowych, powinny byc takie, aby w
razie rozbicia ryzyko skaleczenia było ograniczone do minimum;
b) szyby przednie powinny byc wykonane z takiego tworzywa, którego przezroczystosc
nie ulega pogorszeniu, i powinny byc takie, zeby nie powodowały zadnego znacznego
zniekształcenia przedmiotów widzianych przez nie oraz zeby w razie rozbicia kierujacy
miał jeszcze dostateczna widocznosc drogi.
Urzadzenie do cofania
52. Kazdy pojazd samochodowy powinien byc wyposazony w urzadzenie do cofania, uruchamiane
z miejsca kierowcy. Jednakze urzadzenie to nie jest obowiazkowe dla motocykli lub pojazdów
samochodowych o trzech kołach umieszczonych symetrycznie w stosunku do srodkowego
podłuznego przekroju pojazdu, jezeli ich najwieksza dopuszczalna masa nie przekracza 400 kg
(900 funtów).
Tłumik
53. Kazdy silnik spalinowy pojazdu samochodowego powinien byc wyposazony w skuteczny tłumik
wydechu; urzadzenie to powinno byc tego rodzaju, aby kierujacy ze swego miejsca nie mógł wyłaczyc
jego działania.
Opony
54. Koła pojazdów samochodowych i ich przyczep powinny byc zaopatrzone w pneumatyczne opony,
a stan tych opon powinien byc taki, aby zapewniał bezpieczenstwo, włacznie z przyczepnoscia, nawet
na mokrej drodze. Jednakze postanowienie niniejsze nie zabrania Umawiajacym sie Stronom zezwolic
na stosowanie urzadzen, które dawałyby rezultaty, co najmniej równe rezultatom wynikajacym
z zastosowania opon pneumatycznych.
Szybkosciomierz
55. Kazdy pojazd samochodowy, który na płaskiej drodze moze osiagnac szybkosc przekraczajaca
40 km (25 mil) na godzine, powinien byc wyposazony w szybkosciomierz; jednakze Umawiajace sie
Strony moga zwolnic niektóre kategorie motocykli i innych lekkich pojazdów od tego obowiazku.
Urzadzenie ostrzegawcze na pojazdach samochodowych
56. Urzadzenie wymienione w artykule 23 ustepie 5 oraz w ustepie 6 załacznika 1 do niniejszej
konwencji powinno byc:
a) albo tablica w kształcie równobocznego trójkata o boku co najmniej 0,40 m (16 cali), z
czerwonym obrzezem o szerokosci co najmniej 0,05 m (2 cale) i wewnatrz prózna lub
jasnej barwy; czerwone obrzeze powinno byc podswietlone od wewnatrz lub
wykonane z materiału odblaskowego; tablica powinna byc tak wykonana, aby mogła
byc ustawiona stale w pionowej pozycji;
b) albo innym równie skutecznym urzadzeniem, przewidzianym w ustawodawstwie
panstwa, w którym pojazd jest zarejestrowany.
Urzadzenie zabezpieczajace przed kradzieza
57. Kazdy pojazd samochodowy powinien byc wyposazony w urzadzenie zabezpieczajace przed
kradzieza, pozwalajace na wyłaczenie jego działania lub zablokowanie jednej z istotnych jego czesci
od chwili pozostawienia go na postoju.
Urzadzenie sprzegowe lekkich przyczep
58. Przyczepy, z wyjatkiem naczep, nie zaopatrzone w automatyczne hamulce przewidziane w ustepie
16 niniejszego załacznika, powinny byc wyposazone, poza urzadzeniem sprzegowym, w sprzeg
dodatkowy (łancuch, linka stalowa itp.), który w razie zerwania sie urzadzenia sprzegowego mógłby
zapobiec opadnieciu dyszla na ziemie oraz zapewnic w pewnym stopniu czesciowe kierowanie
przyczepa.
Postanowienia ogólne
59. a) Jezeli to tylko jest mozliwe, mechanizmy i czesci wyposazenia pojazdu
samochodowego nie powinny stwarzac niebezpieczenstwa pozaru lub eksplozji; nie
powinny one takze w nadmiarze wydzielac szkodliwych gazów, nieprzejrzystych
dymów, woni lub hałasu.
b) Jezeli to tylko jest mozliwe, urzadzenie zapłonu wysokiego napiecia silnika nie
powinno powodowac odczuwalnych niedogodnosci przez nadmierne zakłócenia
radiowe.
c) Kazdy pojazd samochodowy powinien byc tak zbudowany, aby kierujacy miał
zapewnione dostateczne pole widzenia do przodu, w prawo i w lewo, pozwalajace na
bezpieczne kierowanie pojazdem.
d) Jezeli to tylko jest mozliwe, pojazdy samochodowe i przyczepy powinny byc tak
zbudowane i wyposazone, aby w razie wypadku zmniejszały niebezpieczenstwo dla
jadacych osób oraz dla innych uzytkowników drogi. W szczególnosci nie powinny one
miec ani wewnatrz, ani na zewnatrz zadnych zbytecznych ostrych lub wystajacych
ozdób albo innych przedmiotów, które mogłyby byc niebezpieczne dla jadacych osób
lub innych uzytkowników drogi.
Rozdział IV
Odstepstwa
60. Na terenie swego kraju Umawiajace sie Strony moga dopuszczac odstepstwa od postanowien
niniejszego załacznika w odniesieniu do:
a) pojazdów samochodowych i przyczep, których szybkosc konstrukcyjna na płaskiej
drodze nie moze przekroczyc 25 km (16 mil) na godzine lub których szybkosc
ustawodawstwo krajowe ogranicza do 25 km na godzine;
b) wózków inwalidzkich, tzn. małych pojazdów samochodowych specjalnie
zaprojektowanych i skonstruowanych - a nie tylko przystosowanych - do uzytkowania
przez osobe dotknieta kalectwem lub niezdolnoscia fizyczna i normalnie uzywanych
tylko przez te osobe;
c) pojazdów przeznaczonych do doswiadczen w celu osiagania postepu technicznego
i zwiekszenia bezpieczenstwa;
d) pojazdów o specjalnym kształcie lub specjalnego typu albo pojazdów uzywanych do
specjalnych celów w szczególnych warunkach.
61. Umawiajace sie Strony moga dopuszczac odstepstwa od postanowien niniejszego załacznika
w odniesieniu do pojazdów, które te Strony rejestruja i które moga uczestniczyc w ruchu
miedzynarodowym:
a) zezwalajac na uzywanie barwy zółtej samochodowej dla swiateł pozycyjnych,
wymienionych w ustepach 23 i 30 niniejszego załacznika, oraz swiateł odblaskowych
wymienionych w ustepie 29 niniejszego załacznika;
b) zezwalajac na uzywanie barwy czerwonej dla tych swiateł kierunkowskazów
wymienionych w ustepie 39 niniejszego załacznika, które sa umieszczone z tyłu
pojazdu samochodowego;
c) zezwalajac na uzywanie barwy czerwonej dla tych swiateł wymienionych w ostatnim
zdaniu ustepu 42 niniejszego załacznika, które sa umieszczone z tyłu pojazdu
samochodowego;
d) w odniesieniu do rozmieszczenia swiateł na pojazdach samochodowych
przeznaczonych do specjalnych celów, których kształt zewnetrzny nie pozwala na
przestrzeganie wymienionych postanowien bez zastosowania urzadzen
montowanych, które moga łatwo ulec uszkodzeniu lub oderwaniu;
e) zezwalajac na uzywanie nieparzystej liczby swiateł drogowych, wiekszej niz dwa, na
rejestrowanych przez siebie pojazdach samochodowych; oraz
f) w odniesieniu do przyczep słuzacych do przewozu długich ładunków (dłuzyc, rur itp.),
które to przyczepy w czasie ruchu nie sa doczepione do pojazdu ciagnacego, lecz sa
z nim połaczone tylko za pomoca ładunku.
Rozdział V
Postanowienia przejsciowe
62. Postanowien niniejszego załacznika nie stosuje sie do pojazdów samochodowych
zarejestrowanych po raz pierwszy i przyczep przekazanych do eksploatacji na terytorium
Umawiajacych sie Stron przed wejsciem w zycie niniejszej konwencji lub w ciagu dwóch lat po jej
wejsciu w zycie, pod warunkiem ze te pojazdy samochodowe i przyczepy spełniaja wymagania czesci
I, II i III załacznika 6 do konwencji o ruchu drogowym z 1949 r.
DODATEK
Okreslenie barwy filtrów dla uzyskania barw wymienionych w niniejszym załaczniku (współrzedne
trójbarwne).
Czerwona:
granica w kierunku zółtej: y 0,335
granica w kierunku purpurowej1): z 0,008
Biała:
granica w kierunku niebieskiej: x 0,310
granica w kierunku zółtej: x 0,500
granica w kierunku zielonej: x 0,150 + 0,640x
granica w kierunku zielonej: y 0,440
granica w kierunku purpurowej: y 0,050 + 0,750x
granica w kierunku czerwonej: y 0,382
ółta samochodowa2)
granica w kierunku zółtej1): y 0,429
granica w kierunku czerwonej1): y 0,398
granica w kierunku białej1): z 0,007
ółta selektywna3)
granica w kierunku czerwonej1): y 0,138 + 0,580x
granica w kierunku zielonej1): y 1,29x - 0,100
granica w kierunku białej1): y - x + 0,966
granica w kierunku wartosci spektralnej1): y -x + 0,992
Do sprawdzenia charakterystyk kolorymetrycznych tych filtrów powinno byc wykorzystywane zródło
swiatła barwy białej o temperaturze 2854°K [odpowiadajace zródłu A Miedzynarodowej Komisji do
Spraw Oswietlenia (CIE)].
zzzzzzzzzzzzzzzz
1) W tych przypadkach zostały przyjete inne granice niz zalecane przez CIE, poniewaz napiecia
zasilania na zaciskach lamp, w które swiatła sa wyposazone, wykazuja powazne zmiany.
2) Odnosi sie do barwy swiateł samochodowych, zwanej dotychczas zwykle pomaranczowa lub
pomaranczowozółta. Odpowiada scisle okreslonej czesci zółtego pasma w trójkacie barw CIE.
3) Stosuje sie wyłacznie do swiateł mijania i swiateł drogowych. W odniesieniu do specjalnego
przypadku swiateł przeciwmgłowych selektywnosc barwy uwazana bedzie za wystarczajaca, jezeli
współczynnik czystosci nie bedzie mniejszy niz 0,820, a granica w kierunku barwy białej y -x +
0,966, wiec w tym przypadku y -x + 0,940 oraz y = 0,440.
ZAŁACZNIK Nr 6
(pominiety)
ZAŁACZNIK Nr 7
(pominiety)